مرور نظام مند مطالعات کاربردشناختی قرآن در ایران با تاکید بر سطح آسیب شناسی عمومی و اختصاصی

کاربردشناختی شاخه ای از دانش زبان­شناسی است. در ایران سابقه چنین رویکردی در پژوهش ها با محوریت متن قدسی قرآن به دهه ۷۰ خورشیدی باز می‎گردد. نوشتار حاضر با هدف بررسی نظام مند مطالعات کاربردشناختی قرآن در ایران و آسیب­شناسی آن در دو سطح عمومی و اختصاصی به روش تحلیلی و استفاده از جدول های تحلیلی-محتوایی سامان یافته است. مرور نظام مند از دسته پژوهش های کیفی است که پژوهشگر در آن با جمع آوری پژوهش های انجام شده در یک موضوع مشخص، به تحلیل، ارزیابی و آسیب شناسی آن مطالعات می پردازد. یافته های این مطالعه، بر پایه بررسی ۲۸۱ پژوهش شناسایی شده در گونه های مختلف نظیر پایان نامه (ارشد و دکتری)، مقاله (مجله ای و همایشی) و کتاب به طور کلی از وجود آسیب های اختصاصی و عمومی حکایت می کند. رونوشت (کپی برداری) از سایر پژوهش ها، عدم اشاره به وابستگی به نظریه‎ای خاص، عدم تبیین و شفافیت در روش­شناسی، تکرار عبارت «روش توصیفی تحلیلی» بدون تبیین دقیق روش­شناسی از آسیب های سطح عمومی مورد شناسایی قرار گرفت. در سطح اختصاصی می توان به آسیب هایی نظیر؛ فهم غیردقیق و پیاده سازی ناقص نظریه های کاربردشناختی، عدم رجوع به منبع اصلی نظریه، بی توجهی به تبار و اعتبار نظریه های کاربرد شناختی بر قرآن، خطر عدم توجه به زبان و الزامات اختصاصی قرآن در تطبیق نظریه­های کاربردشناسی اشاره نمود.

Keywords:

Pragmatic studies , Linguistics , Qur’anic Studies , Pathology , کاربرد شناختی , زبان شناسی , مطالعات قرآنی , آسیب شناسی