راهبردهای موثر طراحی آموزشی برای ارتقای کیفیت یادگیری دانش آموزان در آموزش های مجازی مدارس کشور

زمینه و هدف: همه گیری کرونا و شرایط بحرانی مشابه آموزش حضوری مدارس را مختل و آموزش مجازی را به رویکرد پر کاربرد تبدیل کرد. این تغییر، چالش های متعددی در نقش معلمان و فرآیند یاددهی-یادگیری ایجاد نمود. پژوهش حاضر با هدف شناسایی راهبردهای موثر طراحی آموزشی برای ارتقای کیفیت یادگیری مجازی مدارس انجام شده است. روش مطالعه با رویکرد مروری تحلیلی و به کارگیری تحلیل محتوای کیفی صورت گرفت. منابع معتبر فارسی و انگلیسی در حوزه آموزش مجازی، طراحی آموزشی و خودتنظیمی یادگیری گردآوری، غربال و کدگذاری شدند. داده ها در قالب شش محور اصلی طراحی آموزشی شامل اهداف یادگیری، محتوا و فعالیت ها، موقعیت های یادگیری، فعالیت های علمی عملی، راهبردهای تدریس و ارزشیابی سازماندهی گردید. برای افزایش اعتبار یافته ها با نظر چند خبره آموزشی بازبینی شد. یافته ها: تحلیل ها نشان داد بهره گیری از راهبردهای فعال تدریس مانند اکتشافی، سکوسازی و کلاس معکوس، همراه با توجه به خودتنظیمی و شخصی سازی یادگیری، کیفیت یادگیری دانش آموزان را به طور معناداری ارتقا می دهد. همچنین به کارگیری ارزشیابی عملکردی و فرآیندی در کنار طراحی آموزشی هدفمند موجب تقویت انگیزه، خودباوری و پشتکار یادگیرندگان شده و از اضطراب تحصیلی آنان می کاهد. نتیجه گیری: بهینه سازی آموزش مجازی مستلزم طراحی آموزشی یادگیرنده محور و هدفمند است که در آن تدریس فعال، خودتنظیمی و ارزشیابی متنوع جایگاه محوری دارند. اجرای منسجم این عناصر می تواند اثربخشی آموزش مجازی را هم سطح یا حتی بالاتر از آموزش حضوری قرار دهد.

Keywords:

آموزش مجازی , طراحی آموزشی , خودتنظیمی , تدریس فعال , ارزشیابی عملکردی