انعکاس فلسفه ستیزی تمدن اسلامی در شعر خاقانی

فلسفه چه در خاستگاه خود یونان و چه در تمدن اسلامی با مخالفت های روبه رو بوده است. در یونان سوفیست ها به مخالفت با فلسفه برخاستند و در تمدن اسلامی فلسفه با دشمنی پیروان دین اسلام و عرفا و اهل سلوک مواجه بوده است؛ بر این گروه طبقه شاعران را نیز باید افزود، پیروان شاعرانی چون سنایی و خاقانی که با تمام نیروی بیان خویش بر فلسفه تاخته اند. از سوی دیگر نظام های سیاسی نیز برخی اوقات روی خوش به فلسفه نشان نداده اند. در این پژوهش با اشاره ای مختصر به عوامل این مخالفت و ستیزه گری با فلسفه که تا حدی به خلقیات خود فلاسفه، آموزه های نظامی، آسوده طلبی فکری مخاطبان فلاسفه، کج فهمی مسائل فلسفی و نگرش حداکثری نسبت به دین وابسته بود، با مصادیقی از دیوان خاقانی دیدگاه او درباره مقوله تحلیل و بررسی شده است.

Keywords:

خاقانی , فلسفه یونان , فلسفه ستیزی , فرهنگ اسلام