تاثیر تغییرات هدایت الکتریکی آب زیرزمینی بر روند بیابان زایی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی دشت مهران)

پدیده بیابان زایی به عنوان یکی از بارزترین وجوه تخریب منابع طبیعی در جهان مطرح شده است و طی چند دهه گذشته کوشش های جهانی فراوانی برای مقابله و تعدیل این پدیده صورت گرفته است .شناخت فرآیندهای بیابانزایی و عوامل بوجود آورنده و تشدید کننده آن و همچنین آگاهی از شدت و ضعف این فرآیندها و عوامل، امری مهم و ضروری است که باید مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد. برداشت بی رویه از آب های زیرزمینی باعث تخریب کیفیت آبها می شود.استفاده از آب های با کیفیت نامناسب یکی از عوامل موثر بر شوری خاک و گسترش بیایان زایی می باشد. به منظور ارزیابی تاثیر هدایت الکتریکی بر روند بیابان زایی منطقه از 9 حلقه چاه کیفی واقع در دشت مهران در طی سه دوره زمانی (83-87،و 1380و1384و91-1388) بررسی شد. با استفاده از مدل ایرانی (IMDPA) و نرم افزار ArcGIS9.3 ابتدا با وزن دهی به لایه های اطلاعاتی ارزش هر لایه را در شاخص مورد نظر دخالت داده و تاثیر آن در بیابان زایی بررسی شد.سپس به هر لایه بر اساس تاثیر آن در بیابان زایی با توجه به شرایط منطقه مورد نظر، وزنی بین 1 تا 4 داده شد در نهایت برای هر شاخص و با توجه به وزن دهی انجام شده یک نقشه تهیه گردید. نتایج نشان داد که شدت بیابان زایی از ابتدای دوره به سمت انتهای دوره افزایش یافته است طوری که در ابتدای دوره 8/95 درصد از سطح منطقه در طبقه شدید قرار دارد که مقدار این طبقه در دوره پایانی به 14/47 درصد از سطح منطقه می رسد.

Keywords:

آب زیرزمینی , روند بیابان زایی , IMDPA , هدایت الکتریکی