فرش - باغ؛ سندی بینامتنی در هنر و معماری ایران

فرش از عالی ترین جلوه های هنر ایران به شمار می آید که تاثیرپذیری و تاثیرگذاری فراوانی داشته است. مهمترین این تاثیرپذیری ها از باغ ایرانی و جلوه های بصری و نمادین آن بوده است. فرش نمادی از بهشت در نظام اعتقادی ایرانیان بوده است اما این تجسم در دو بعد فیزیکی هندسی متصور است مادام که باغ مطرح نشده باشد. در باغ ایرانی نه تنها تصور برنا و برین بهشت را می توان دید بلکه به اعتبار شاخص های ارجمند فضای آن، می توان در کران تا کران آدم گام زد و تنفس نمود. فرش به همان اندازه که تصوری از بهشت را می بافد، باغ این تصور را می سازد و شاعر آن را به مدد واژه ها می پردازد: ما را مبر به باغ که از سیر لاله زار / یک لاله صد هزار شود داغ دیده را . این مقاله با هدف تبیین علی و استدلالی فرش و باغ به رشته تحریر درآمده و نتایج آن نشان داده است که سیالیت ترکیب در فضای هنری ایران همواره به آن رخساره ای بدیع و پویشمند اعطا کرده است که این همه از امتیازات نظام فرهنگی و تمدنی ایرانیان - خاصه بعد از طلوع اسلام – می باشد.

Keywords:

باغ ایرانی , فرش ایرانی , عناصر باغ - فرش , فرش های باغی , بینامتنیت