تحلیل کالبدی بافت قدیم شهر جهت ساماندهی آن در راستای توسعه پایدار (مورد مطالعه: بافت قدیم شهر بهبهان)

مرکز شهر یا بافت قدیم به دلیل مرکزیت، مهمترین فضای شهری است و هسته و کانون اولیه شکل گیری شهرها و قلب تپنده آنها می باشد، شناسایی وضعیت کالبدی و عملکرد این بافتها به منظور حفظ و ساماندهی آنها از اقدامات اولیه و مهمی است که باید صورت پذید. بافت قدیم شهر بهبهان با مسات 187/6 هکتار و متشکل از چهار محله از جمله اینگونه بافتها می باشد که در این پژوهش به لحاظ شاخص های عمده کالبدی (کیفیت کاربری اراضی، کیفیت ابنیه، قدمت، نوع مصالح، تعداد طبقات ساختمانی، داانه بندی قطعات، کیفیت راه دسترسی به خانه ها، نحوه ارائه خدمات عمومی، کیفتی عرض معابر، شبکه ارتباطی) مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته است. در راستای این امر مقاله حاضر با شناخت و تحلیل کالبدی بافت قدیم شهر به ارائه راهکارهای مناسب جهت ساماندهی کالبدی محدوده مورد مطالعه پرداخته است. برای انجام این تحقیق، اطلاعات مورد نیاز به صورت کتابخانه ای و میدانی جمع آوری گردیده؛ روش تحقیق مورد استفاده توصیفی- تحلیلی است که با توجه به ابعاد و شاخص های کالبدی- کارکردی محدوده داده های مورد نیاز با استفاده از روش میدانی (پرسشنامه) جمع آوری و با استفاده از آزمونهای آماری تحلیل واریانس، روش Fisher و ضریب همبستگی اسپیرمن در محیط SPSS، تحلیل شدند. در نهایت از آزمون رگرسیون چند متغیره، جهت بررسی قابلیت پیش بینی متغیرها در روند مطلوبیت شاخص های کالبدی- کارکردی فضای شهری محدوده مورد مطالعه استفاده شده است. همچنین جهت بررسی و تحلیل وضعیت موجود از نقشه های پهنه بندی در محیط Arc GIS نیز استفاده شده است. نتایج حاصل از مقاله مذکور بیانگر این است که با توجه به کلیه مشخصه های کالبدی فوق الذکر، بافت قدیم این شهر در راستای توسعه پایدار شهری در وضعیت کالبدی- کارکردی نامطلوبی قرار دارد. در نتیجه دچار نارسایی هایی در پاسخگویی به نیازهای امروز زندگی شهری شده است و همین عوامل فرآیند رکود و تنزل را در محدوده مورد مطالعه دوجندان کرده است.لذا نیاز به برنامه ریزی جهت بهسازی، نوسازی و توانمندسازی عملکردی محدوده از لحاظ کالبدی وجود دارد.

Keywords:

کالبد , بافت قدیم بخش مرکزی , ساماندهی , توسعه پایدار , بهبهان