بررسی اثرات تغییر اقلیم بر شدت، مدت ودوره های خشکسالی با استفاده از شاخص SPI و مدل های اقلیمی (مطالعه موردی حوضه دریاچه ارومیه)

سیستم های پیش بینی و پایش خشکسالی در راستای تدوین طرح های مقابله با خشکسالی و مدیریت فعال آن، از ضروری ترین ابزار طراحی برای بررسی تغییرات مکا نی و شدت خشکسالی در یک ناحیه می باشند و بر اساس هشدارهای این سیستم ها، زمان و نوع عملیات پیش بینی شده برای مقابله با خشکسالی فعال می شوند. لذا در این تحقیق به ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر روی شاخص خشکسالی SPI در حوضه دریاچه ارومیه با استفاده از تکنیک تولید داده مصنوعی و شبیه سازی مونت کارلو ، توسط مدل اقلیمی HadCM3 تحت سناریوی A2،و شاخص SPI پرداخته شد. برای این کار از داده های بارش، دما(ماکزیمم، مینیمم)، رطوبت نسبی و ساعات آفتابی استفاده گردید. ابتدا از داده های تاریخی برای یک دوره 30 ساله استفاده گردید، سپس این داده ها برای 1000 نمونه تکرار شدند. بعد از این مرحله با استفاده از نرم افزار لارس و روش های میانیابی دو دوره 30 ساله پیش بینی گردید که در آن شاخص SPI و پارامترهای خشکسالی با اعمال تغییرات اقلیمی محاسبه گردید. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که: ب یشترین تغییرات در ایستگاه های شرق دریاچه ارومیه مشاهده گردید.همچنین با توجه به طبیعی بودن فرایند خشکسالی ، مقادیر احتمالات دوره های تر سالی و خشکسالی بر اساس شاخص SPI دارای توزیع تقریباً نرمالی بوده. پیش بینی می شود که با افزایش دوره های خشکسالی ، احتمال تجمعی عدم خشکسالی افزایش یافته، بطوریکه احتمال روی داد خشکسالی در منطقه برای داده های تولیدی و شبیه سازی شده با دوره پنج ساله وبیشتر در منطقه حدوداً نزدیک صفر پیش بینی می گردد.که این موضوع با تحلیل های هیدرولوژیکی مطابقت دارد. درنهایت نتایج حاصل از تحقیق بر اساس پارامترهای مختلف خشکسالی میزان تغییرات اقلیمی را در دو دوره آتی در حوضه دریاچه ارومیه را بترتیب،16 و 17 درصد را نشان داد.

بررسی اثرات تغییر اقلیم بر شدت، مدت ودوره های خشکسالی با استفاده از شاخص SPI و مدل های اقلیمی (مطالعه موردی حوضه دریاچه ارومیه) Keywords:

تغییر اقلیم , خشکسالی , HadCM3 , SPI