ارزیابی عملکرد مدل توزیعی MIKE SHE در شبیهسازی متوسط دبی روزانه جریان - مطالعه موردی : حوضه آبریز رودخانه قره سو اردبیل

مدلهای هیدرولوژیکی، نمایش ساده شده سیستمهای هیدرولوژیکی واقعی بوده که واکنشهای هیدرولوژیکی را پیشبینی نموده و اجازه میدهد کارایی و برهم کنش ورودیهای مختلف مطالعه شوند تا درک بهتری از وقایع هیدرولوژیکیبدست آید. استفاده از یک مدل هیدرولوژیکی مناسب میتواند کمک شایانی در مدیریت بهینه منابع آب و توسعه پایدار حوضههای آبریز باشد. مدلهای هیدرولوژیکی بر مبنای نمایش مکانی به دو دسته اصلی مدلهای یکپارچه و توزیعیتقسیمبندی میشوند. در این تحقیق، با استفاده از مدل هیدرولوژیکی جامع و توزیعی MIKE SHE ، متوسط دبی روزانه جریان در حوضه آبریز رودخانه قره سو واقع در استان اردبیل با وسعت حدود 0144 کیلومتر مربع و با استفاده ازاطلاعات هواشناسی شامل دادههای مربوط به ایستگاههای باران سنجی، تبخیرسنجی و هیدرومتری و نیز اطلاعات رقومیمنطقه شامل توپوگرافی، کاربری اراضی و بافت خاک، شبیهسازی شده است. مدل مورد استفاده در این مطالعه بر اساس دادههای مربوط به ایستگاه هیدرومتری سامیان واقع در خروجی حوضه آبریز برای سال 2442 کالیبره و برای سال2440 صحت سنجی شده است. برای ارزیابی کارایی مدل در دوران کالیبراسیون و صحت سنجی از معیارهای ریشه میانگین مربعات خطا ) RMSE (، انحراف استاندارد باقی ماندهها ) STDres (، ضریب همبستگی ) r( و ضریب بازده همبستگی نش ساتکلیف ) - E( بهره گرفته شده است. بر اساس معیار بازده کارایی مدل در دوران کالیبراسیون و صحتسنجی که به ترتیب مقادیر 11 و 32 درصد را به خود اختصاص دادهاند؛ نتایج حاصل از شبیهسازی حوضه با استفاده از مدل توزیعی MIKE SHE نشان میدهد که این مدل قابلیت مناسبی در شبیه سازی دبی متوسط روزانه جریان در مقیاس حوضه آبریز دارد.

Keywords:

مدلهای هیدرولوژیکی , مدل توزیعی MIKE SHE , دبی روزانه جریان , حوضه آبریز رودخانه قره سو اردبیل