مشارکت کشاورزان در طرح های توسعه روستایی با تاکید بر طرح شبکه های آبیاری

امروزه بخش کشاورزی بزرگترین مصرف کننده آب در زیرساخت های مختلف اقتصادی کشور است، به همین دلیل عمده تلفات آب نیز به این بخش اختصاص دارد. از طرف دیگر، راه اندازی شبکه های آبیاری برای ساماندهی و بهبود وضعیت کشاورزی در روستاها اقدام مهمی جهت تسهیل فرایند توسعه روستایی به شمار می آید. عمده ترین عامل در دستیابی به اهداف طرح های توسعه منابع آب مشارکت مردم و همسو نمودن آنان با سازمان های ذیربط درجهت اجرای پروژه های تعریف شده می باشد. از طرفی، بسیاری از تجربیات گذشته دولت ها در مناطق مختلف به ویژه در روستاها حاکی از آن بوده است که عدم مشارکت بهره برداران در قسمت های مختلف یک برنامه، از مرحله ی تصمیم گیری گرفته، تا مرحله بهره برداری ازطرح ها، موجب شده است، که آن ها به طرح های اجرا شده تعلق خاطری نداشته باشند. این مسئله در درازمدت، زمینه شکست این گونه طرح ها را فراهم آورد، و منجر به عدم دستیابی بازده مورد انتظار از سرمایه گذاری های کلان در بخش دولتی شده است. علاوه بر این، رویارویی هر چه بیشتر بخش دولتی با مشکلات متعدد، از قبیل فرسودگی شدید تاسیسات، بروز مشکلات زیست محیطی، عدم دستیابی به بازده مورد انتظار از سرمایه گذاری های گسترده در این بخش و هم چنین، نارضایتی بهره برداران از وضعیت اداره امور آبیاری، باعث شده است که در شرایط امروز کشور، مشارکت فعال بهره برداران در طرح های توسعه منابع آب، نه یک پیشنهاد، بلکه یک ضرورت انکارناپذیر محسوب گردد. به هر حال دریافته ایم که حل مشکلات شبکه های آبیاری رو به زوال، فقط به رفع معایب فیزیکی، از طریق جذب بیشتر اعتبارات دولتی، و یا افزایش حضور کارشناسان و مروجین سنتی در شبکه های رو به زوال، محدود نمی شود، بلکه موفقیت پروژه های توسعه روستایی به عوامل بیشتری به خصوص مشارکت فعال بهره برداران بستگی دارد.

Keywords:

مشارکت , توسعه روستایی , شبکه های آبیاری