ساختمان ها و نحوه زندگی در آنها در طول دو دهه گذشته بسیار تغییر کرده است. با توجه به توسعه و پیشرفت روزافزون دانش و فناوری های ساختمانی، ایجاد سیستم های هوشمند و بالطبع استفاده از
مصالح هوشمند در ساختمان ها، از جمله راهکارهای مناسب برای حرکت در مسیر اهداف معماری پایدار می باشد. در واقع استفاده از انرژی های تجدید پذیر به منظور بهینه سازی مصرف انرزی، ایجاد بناها با کارایی بالاتر، صرفه اقتصادی بهتر و سازگار با محیط، از اهداف جامعه بری در عصر اضر می باشد که با عنوان معماری پایدار بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
مصالح هوشمند به علت انطباق پذیری با شرایط اقلیمی، استفاده از انرژی های تجدید پذیر و قابلیت های ذاتی ماده و همچنین کنترل فعال سازه، پتانسیل های مطلوبی را به معماران جهت طراحی های خلاقانه، عرضه می کند. از جمله این موارد می توان به پوسته های هوشمند، نمادهای هوشمند، بتن های خود ترمیم شونده و دیوارهای خود پاک شونده اشاره کرد. لازم به ذکر است که هوشمند سازی نیز مانند همه فناوریها و پیشرفتهای علمی بشر، از دو جنبه منفی و مثبت برخوردار است. بدیهی است هر اندازه قابلیتها و توانایی های یک فناوری بیشتر باشد، اهمیت کنترل و بکارگیری آن در جهت ارتقاء زندگی بشر نیز مهمتر خواهد بود. در این پژوهش به معرفی و دسته بندی انواع
مصالح هوشمند پرداخته شده و با بررسی نمونه های اجرایی، کاربرد این مصالح در معماری به ویژه در نمای ساختمانها مورد بررسی قرار گرفته است.