روانشناسی اجتماعی افراد در محیط های با و بدون طراحی داخلی (نمونه موردی: مطب دندان پزشکی )

بیش از پنج یا شش دهه از عمر روانشناسی محیط نمی گذرد. در این مدت پژوهشگران به نتایج زیادی درباره طراحی محیط و تأثیر آن بر رفتار انسان دست یافته اند. . حوزه محیط کاملاً بر انسان مؤثر است ولی باید توجه داشته باشیم که انسان خودش همواره این محیط را می سازد .علم روانشناسی محیط ، علمی پویا و مستلزم مطالعه و بررسی دائمتأثیرات متقابل محیط و انسان بر یکدیگر است . انسان محصول محیط، بیولوژی و تعامل این دو باهم است. عوامل فیزیکی گوناگون، از جمله سروصدا، آب و هوا و فضاهای محصور شده، به طور مداوم در انسان تأثیر می گذارد. انسان بیش از هر موجود دیگری محیط خود را تغییر می دهد و می تواند با استفاده از اصول طراحی – همچون زیباییشناسی، و هماهنگ شدن با نیازهای فرهنگی – محیط زندگی خود را متناسبتر و راحتر بسازد.در واقع، افراد کمی از امکانات موجود خود برای شکل دادن به محیط کار و زندگیشان بهره می گیرند و چشم بسته از نمونه های کلیشه ای چیدن وسایل تبعیت نمی کنند. آشنایی طراحان و معماران چهارگانه خلوت، فضای شخصی، رفتار مربوط به قلمرو وازدحام و نیز توجه آنها به نیازها، تمایلات و فرهنگ افراد در ارتباط با این مفاهیم گامی است به سوی تدارک محیط ها و فضاهای کارامدتر و سالم تر. الگوی بوم شناختی رفتار و محیط چنان در هم تنیده شده اند که تفکیکشان دشوار است. رفتار در بستر محیط تعریف پذیر است. طبق این رویکرد محیط ادامه هستی و شخصیت افراد به شمار می رود.در واقع، افراد عامل تغییر محیط هستند و نه پذیرنده صرف تأثیرات محیطی. این رویکرد رابطه انسان را با محیط خود پویا و دائم در حال تغییر می داند. در طراحی ما لایه های پنهانی وجود دارد که در تعاریف علمی گنجانده نشده است ولی به صورت واقعی این لایه ها در رفتار های افراد موثر است. در این مقاله سعی شده است باروش میدانی و پخشپرسشنامه هایی در چندین مطب دندانپزشکی طراحی شده و بدون طراجی، تاثیرات متقابل این محیط ها را بر روی افراد و کنشهای متقابل آنها در این فضاها را مورد بررسی و تحقیق قرار داد.

Keywords:

روانشناسی محیط , بوم شناختی , اصول طراحی