رویکردهای دینی و احادیث مذهبی درباره مخاطرات و حوادث غیرمترقبه طبیعی

بلایا و امتحانات الهی یکی از قدیمی ترین مباحثی است که فکر بشر را به خود مشغول کرده و از ابعاد مختلف به بحث پیرامون علت فلسفه وجودی و ماهیت آن پرداخته و مطالب گوناگونی در این باب ارائه شده است از جمله مباحثی که درباره بلایای طبیعی در ادیان و مذاهب مختلف مطرح گردیده ، معنا داری و جهت دار بودن پدیده ها و حوادث غیر مترقبه طبیعی می باشد . چنانکه خداوند در قرآن کریم می فرماید : به سبب آنچه که دستهای مردم فرآهم آورده ، فساد در خشکی و دریا پدید آمده ، تا سزای بعضی از آنچه را که مرتکب شده اند به آنان بچشانند بنابراین اگر نگویم در همه ادیان این اعتقاد وجود دارد که ؛ گناهان و کارهای زشت و ناپسند آثار فردی و اجتماعی بدی را بدنبال دارد ، این تلقی و اعتقاد در بین مسلمانان و مسیحیان که بیشترین جمعیت جهان را تشکیل می دهند رایج است . ما مسلمانان هم معمولا حوادث و بلایای طبیعی را معنادار می دانیم و آنها را یا به عنوان امتحان و آزمایش و یا به عنوان نتیجه اعمال و گناهان می پنداریم . پس بطور کلی می توان گفت : حوادث غیر مترقبه و بلایای طبیعی که در جهان اطراف ما اتفاق می افتد معلول دو علت اصلی است : 1- ارتکاب بعضی از گناهان بصورت موجبه جزئیه 2- ابتلاء و امتحانات اللهی بخش اول : ارتکاب گناهان سبب بعضی از حوادث و بلایا می شود . الف ) ارتباط بلایای طبیعی با گناه در قرآن یکی از مهمترین قوانین و احکام دین اسلام این است که بین اعمال انسان و حوادثی که رخ می دهد ارتباط مستقیم وجود دارد . البته منظور ما از اعمال تنها حرکات و سکنات خارجیه ای است که در دین ما عنوان سیئه و حسنه بر آنها مترتب می گردد نه حرکات و افعال که آثار هر جسم طبیعی است چنانکه خداوند در قرآن کریم می فرماید : 1- و آنچه مصیبت که به شما می رسد بخاطر کارهایی است که به دست خود کرده اید ، البته خدای تعالی از تأثیر بسیاری از کارهای شما جلوگیری می کند . 2- به درستی که خداوند نعمت هیچ قومی را سلب نمی کند و وضع آنان را تغییر نمی دهد مگر اینکه خودشان وضع خود را تغییر می دهند . 3- خداوند هرگز چنین نبوده که نعمت قومی را تغییر دهد و به عذاب مبدل سازد مگر وقتی که آنان وضع خود را تغییر داده باشند . از این آیات اینگونه استنباط می گردد که میان اعمال انسان و حوادث غیر مترقبه طبیعی تا حدود زیادی ارتباط است بگونه ای که اعمال خیر ، حوادث خیر و اعمال بد ، حوادث تلخ را سبب می شوند . البته در قرآن کریم دو آیه وجود دارد که مطلب را تمام کرده ، و وجود این ارتباط را تصریح نموده است ، یکی آیه مبارکه 96 سوره اعراف که می فرماید : اگر اهل بلاد ، ایمان می آورند و تقوا پیشه کردند ، ما برکتهایی از آسمان و زمین بر آنها می گشویم ، ولیکن تکذیب کردند پس به { کیفر } دستاوردشان { گریبان } آنان را گرفتیم . بنابراین معلوم می گردد اگر انسان از راه عبودیت و بندگی خدا منحرف شود و ضلالت و فساد را دنبال کند و مرتکب اعمال زشت و ناپسند گردد باید منتظر ظهور فساد در خشکی و دریا ، هلاکت امتها ، سلب امنیت ، شیوع ظلم ، بروز جنگها و سایر بلایای طبیعی و حوادث جوی مانند سیل ، زلزله ، صاعقه و طوفان باشد که خدای سبحان در قرآن به عنوان نمونه و برای عبرت انگیزی حوادث و بلایای طبیعی مختلفی را که بر اقوام گوناگون مسلط کرده بیان کند .