بهداشت روانی سوانح وحوادث در حادثه دیدگان و امدادگران با تاکید بر ارائه راهکارهای علمی و عملی

بهداشت روانی سوانح، دانشی است که برای کمک به آسیب دیدگام و مردم در معرض خطر و کمک به امدادگرانی که به یاری آنها می شتابند، شکل گرفته است تا خود را با شرایط غیر عادی ایجاد شده سازگار نمایند و بتوانند بر مشکلات روحی – روانی ایجاد شده غالب شوند تا مانع بروز اختلالات روانشناختی در این افرادشود. مطالعه واکنش های روانشناختی و نیازهای روحی – روانی آسیب دیدگان و امدادگران ما را در این امر یاری خواهد کرد. پس از وقوع بلایا، واکنش های روانشناختی مردم در مراحل مختلف، متفاوت است. واکنش های روانی آسیب دیدگان را می توان در 5 مرحله تقسیم بندی کرد: مرحله تماس – مرحله قهرمانگرایی – مرحله شادمانی – مرحله سرماخوردگی و مرحله تجدید سازمان. این مراحل و حالات از هم جدا نیست و هر یک نیازمند توجه خاصی می باشد. اطلاع و آگاهی امدادگران و مسئولین ذیربط از این مراحل و نحوه برخورد صحیح با آسیب دیدگان مانع از بروز پیامدهای منفی در این افراد می شود. فراوانی بسیار زیاد حوادث و سوانح در ایران، این کشور را به یکی از ده کشور سانحه خیز دنیا مبدل ساخته است. علیرغم پیشرفت علم و تکنولوژی، انسان هنوز در مقابل عوارض سوانح و بلایای ناشی از دگرگونیهای طبیعت مانند سیل، زلزله، طوفان و همچنین بلایای ناشی از ابزار دست ساخت خود جنگها، انفجارات، تصادفات و ... آسیب پذیر است. علاوه بر خسارات حانی و مالی ناشی از حوادث، می توان آسیبهای رواشناختی ناشی از حوادث را نام برد، که گاه عدم توجه به این آسیب ها سبب بروز اختلالات و بیماریهای روانی در بازماندگان و حتی نیروهای امدادرسان خواهد شد. با توجه به اهمیت آسیبهای روانی ناشی از بلایا، این مقاله در صدد است که به بررسی اثرات روانی حوادث، عوامل و علل ایجاد کننده آنها و در نهایت ارائه راهکارهای مناسب جهت کاهش این اثرات بپردازد. هدف از این بررسی و مطالعه، بهداشت روانی آسیب دیدگان و امدادگران در جریان وقوع سوانح و ارائه راهکارهای مناسب جهت تامین سلامت روانی آنان می باشد. بررسی ها گویای آنست که در شرایط عادی تمام افراد جامعه نیازمند برخورداری از سلامت روانی هستند که لزوم تامین این نیاز آشنایی مسئولین ذیربط با بهداشتروانی احساس می شود. از سویی با توجه به وقوع حوادث مختلف درکشور برگزاری دوره های آموزش بهداشت روانی، آشنایی به روشهای مقابله با مشکلات روحی – روانی، تشکیل تیمهای حمایت روانی – اجتماعی از مهمترین اقدامات قبل از بروز حوادث می باشد.