ارزیابی شدت سیل خیزی حوضه آبریز رودخانه های جنوبغربی ایران (مطالعات موردی حوضه آبریز رودخانه دز )

همه ساله در نواحی مختلف ایران پدیده سیل خسارات مالی هنگفت و آسیب های محیطی فراوانی در مناطق مختلف کشور وارد می کند و بعنوان یکی از مهمترین بلایای طبیعی حوادث اسفباری را ببار می آورد . بعنوان مثال در23 اسفند ماه1383 سیلا ب مهی ب و بی سابقه ای در طی 50 سال گذشته با دبی اوج لحظه ای7962 متر مکعب در ثانیه (در ایستگاه آبسنجی تله زنگ ) در حوضه آبریز رودخانه دز به وقوع پیوست . به نظر می رسد که در سالهای اخیر روندشدت سیل خیزی (ازسال 1370تا )1384 نسبت به دهه های گذشته 1330) تا )1370 در مناطق مختلف کشور رو به فزونی بوده است . برای بررسی این موضوع تعداد 45 طوفان مؤثر در وقوع سیلابهای تاریخی حوضه دز بعنوان مبنای مطالعات انتخاب گردیده و هدف از آن بررسی عوامل مؤثر در افزایش روند وقوع سیلابها در این حوضه می باشد . نتایج بدست آمده از این مطالعه نشان می دهد که در سیلابهای آذرماه 1373 و بهمن ماه 1347 به ترتیب دبی اوج لحظه ای 6804 و 4440 مترمکعب در ثانیه مشاهده شده است، در صورتیکه میزان بارندگی هر کدام از این سیلابها به ترتیب 130 و4 233/ میلیمتر می باشد . همچنین بر اساس محاسبه مقادیر بارش طوفانهای فراگیرمشخص شده که میزان بارندگی مؤثر دروقوع سیلابهای دهه 1370 نسبت به مقادیربارش روزانه مؤثر دروقوع سیلابها ی دهه های گذشته نسبتاً کمتر می باشد ، بنظر می رسد که علل افزایش سیلابها در این حوضه تنها بارش نبوده ، بلکه بستگی به عوامل دیگری دارد .

Keywords:

طوفان , بارش , رواناب , سیل , دبی لحظه ای