ارزیابی جاپای بوم شناختی وسایل حمل و نقل شهری؛ رویکردی نوین به منظور برنامه ریزی حمل و نقل پایدار، نمونه موردی:شهر ارومیه

با گسترش مفهوم توسعه پایدار در سطح بین المللی، دانشمندان مدل های کمی و کیفی متعددیبرای اندازه گیری توسعه پایدار جوامع و شهرها ارائه نموده اند. یکی از این شاخص ها که توجه بیشتریرا در سطوح آکادمیک، سیاسی و آموزشی به خود جلب کرده، ارزیابی جاپای بوم شناختی (EFA)است. رشد روز افزون جمعیت شهر ارومیه و در پی آن ازدیاد تعداد وسایل نقلیه درون شهری، مشکلحمل و نقل و ترافیک را به یکی از اصلیترین مشکلات این شهر تبدیل کرده است. هر چند درسالهای اخیر در قالب طرحهای توسعه شهری و نیز طرح جامع ترافیک تدابیری به منظور کاهش اثراتاین مشکل صورت گرفته، اما تاکنون نتوانسته است موفقیت چندانی در این امر ایجاد کند. بنابراین دراین پژوهش سعی شده است تا با روشی توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی، و نیز با استفاده از مدل جاپای بوم شناختی میزان پایداری هر کدام از شیوه های حمل و نقلشهری در شهر ارومیه مورد سنجش و ارزیابی قرار گیرد. نتایج پژوهش نشان می دهد که بیشترینمیزان جاپای بوم شناختی در شهر ارومیه مربوط به مینی بوس (0.00055هکتار) و کمترین مقدار نیزمربوط به موتورسیکلت (0.000016 هکتار) می باشد. مقایسه میزان جاپای وسایل حمل و نقل شهریبا مقادیر استاندارد نیز حاکی از آن است که به جز اتوبوس، سایر شیوه های حمل و نقلی شهر ارومیه ازمیزان جاپای بیشتری نسبت به استانداردهای جهانی برخوردارند.

Keywords:

جاپای بوم شناختی , شیوههای حمل و نقل شهری , پایداری شهری , شهر ارومیه