بررسی مسائل مرتبط با آموزش ایمنی فرایند در رشته مهندسی شیمی و ارزیابی دانشجویان دانشگاه صنعتی اصفهان از این درس

با گذشت دهه های متوالی از ایجاد صنایع شیمیایی در غرب و گسترش این صنایع به نقاط مختلف جهان، هنوز مقوله ایمنی در این صنایع آن طور که باید و شاید جا نیفتاده است. اوسبورن [ 1] معتقد است که اغلب با مسئله ایمنی شبیه بچه سمجی برخورد شده که دنبال یک سری بچه های در حال بازی در یک زمین بازی افتاده و در حالی که گاهی میان دست و پا مزاحم است با این حال نمی شود او را هم بیرون انداخت. با این حال امروزه نگاه جهانی به مقوله ایمنی نسبت به چند ده پیش خیلی بهبود یافته است و در کشور ایران هم در سالهای اخیر این موضوع اهمیت بیشتری یافته است. همچنین در اغلب موارد ایمنی و محیط زیست دو موضوع به شدت به هم مرتبطند. و کوتاهی در یک مورد باعث عواقب جبران ناپذیر در موضوع دیگر م یشود [ 2]. آموزش ایمنی هم در .[3- دو شاخه آموزش صنعت محور و آموزش دانشگاهی در کشورهای مختلف دنبال شده است [ 5 با توجه به پیچیده تر شدن فرایندها و اهمیت یافتن رعایت هرچه بیشتر مسائل ایمنی در صنایع شیمیایی و توجه هر چه بیشتر به آموزش مسائل و چالشهای مرتبط با ایمنی و بهداشت محیط کار لزوم بسط این آموزشها به مسائل مرتبط با ایمنی فرایندها و ریشه دار کردن مفاهیمی از قبیل ایمنی ذاتی و توجه به کم کردن و زدودن شرایط خطرزا در همه مراحل طراحی و بهره برداری یک صنعت در ذهن دانشجویان بیش از پیش حس می شود. بیش از دو دهه است که تلاشهایی برای گنجایش موضوع ایمنی در دروس مهندسی شیمی آغاز شده است [ 5]. در ایران هم به همین منظور در سالهای اخیر تلاشهای پراکنده ای برای گنجاندن دروس مرتبط با ایمنی فرایندی در بعضی از بخشهای مهندسی شیمی تعداد کمی از دانشگاههای کشور شروع شده است. با این حال ارزیابی دقیقی از تعداد این دانشکده ها و نحوه ارائه این دروس از قبیل اینکه درس اختیاری است یا اجباری، تعداد واحدها، و اینکه درس در مرحله کارشناسی یا تحصیلات تکمیلی ارائه م یشود وجود ندارد. لاوار و هندرشات [ 5] اصول اساسی را که دانشکده های مهندسی شیمی باید در ایجاد فرهنگ ایمنی حرفه ای مد نظر قرار دهند را به این ترتیب ذکر کرده اند: - آموزش روش حل مسائل مرتبط با ایمنی، مفاهیم مرتبط با ایمنی، و تئوریهای مرتبط · - آموزش عواقب ناشی از نادیده گرفتن اصول ایمنی به دانشجویان - با گذشت دهه های متوالی از ایجاد صنایع شیمیایی در غرب و گسترش این صنایع به نقاط مختلف جهان، هنوز - تشویق و راهنمایی دانشجویان به ادامه تحصیل در ایمنی فرایند در مرحله تحصیلات تکمیلی