بررسی رابطه سکونتگاههای غیررسمی داخلی با امنیت شهری،نمونه موردی،محله آبکوه مشهد

امروزه یکی از چالشهای اساسی مدیریت و برنامهریزی شهری امنیت در سکونتگاههای غیررسمی است . این سکونتگاهها با گسترش افقی شهرها در سالهای اخیر به وجود آمده است. رشد کلانشهر مشهد در سالهای اخیر باعث شده است که تعدادیاز روستاهای موجود در اطراف شهر جزئی از استخوانبندی اصلی شهر شده و عدم تطابق ساختار این نوع بافت با بافت اطراف و سایر نقاط شهر و ناکارآمدی آن، سبب بروز مشکلات اجتماعی، اقتصادی و کالبدی بسیاری شده است. قلعه آبکوه نمونهای از این نوع بافت در سطح شهر مشهد میباشد. فقر، آسیبهای اجتماعی، بزهکاری و کاهش امنیت ازجمله مشکلاتی است که در اینمحله نمود پیداکرده است. فرضیه اولیه در بررسیهای انجامشده بر مبنای وجود ناامنی حاصل از محیط کالبدی نامناسب استوار است. هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر عوامل کالبدی و اجتماعی بر امنیت بافت قدیمی آبکوه میباشد. بدین منظور سعی بر آن شدهاست که با تأکید بر اهمیت امنیت اجتماعی و نظارت اجتماعی موجود در این بافت، میزان امنیت محله تعیین گردد. روش بکارگرفتهشده نیز برداشت های میدانی از محیط کالبدی و استفاده از پرسشنامه برای ساکنین محله میباشد. نتایج بهدستآمده از مشاهدات کالبدی نشاندهنده وجود مناطق ناامن در محله و آمارهای منتج از پرسشنامهها حاکی از وجود امنیت در محله است. نتایج این تحقیق، فرضیه ابتدایی پژوهش را تا حدودی رد میکند و بیانگر وجود امنیت حاصل از نظارت اجتماعی در عین وجود عوامل کالبدی ، اجتماعی و اقتصادی نامطلوب در محله است. بدین ترتیب میتوان با تقویت روابط اجتماعی، اثر عوامل کالبدی را در امنیت شهری کاهش داد و از عوامل کالبدی در جهت ارتقا نظارت اجتماعی استفاده نمود.

Keywords:

سکونتگاههای غیررسمی , امنیت , قلعه آبکوه , نظارت اجتماعی