حکمت تخیل و خیال عرفانی در معماری مسجد

در مواجهه با آثار هنر اسلامی مشاهده می کنیم که قدرت خیال و تخیل عرفانی، کمک شایانی به هنرمند ایرانی در هنر معماری اسلامی به مثابهیکی از بزرگترین شاخه های هنر اسلامی کرده است، هنر یکی از راههای معرفت پیداکردن بر عالم هستی است. شناسایی وجوه مختلف خودمراتبی دارد که «مشاهده هستی امکان پذیرنیست، مگر از طریق «دیدن» و از سویی دیگر بستگی مستقیم به نظرگاه هنرمند و شاکله روحی ویدارد. در صورتی که اصول حاکم در معماری مدرن که با عناصر شکلی و فرمال به کمال می رسد و فاقد عناصر هویتی و غیر از خلوص معنویاست. بروز تخیل و خیال در معماری منجر شد که بیش از همه در نظام فضایی مساجد مجال بروز پیدا نماید. از این رو این پژوهش بر آن است تا بابررسی تعدادی از مسجدهای هنر و معماری اسلامی ایران، به تفکرات عرفانی و حکمت هنر اسلامی حاکم بر طراحی مساجد فوق بپردازد. به منظورانجام این مهم، از روش های تحقیق توصیفی _ تحلیلی و تطبیقی و با مطالعه منابع کتابخانه ای و میدانی اطلاعات گردآوری شده، بررسی و تحلیلگردیده است. نتیجه پژوهش نشان می دهد که از اندیشههای حکمت هنر، قدرت خیال، تخیل عرفانی در طراحی معماری مساجد استفاده شده استو همینطور فضای مناسبی برای درک مخاطبان از این هنر ناب به وجود آمده است.

Keywords:

معماری اسلامی , عرفان , خیال , تخیل , مساجد اصفهان , مساجد شیراز