ارزیابی مراحل فنولوژیکی و گروه بندی ژنوتیپهای لوبیا با استفاده از روش تجزیه خوشه ای

دوره رشد گیاهان زراعی نقش مهمی در انتخاب آنها برای کشت در یک منطقه ایفا می کند. گیاه لوبیا نیز مانند سایر گیاهان زراعی مراحل رشدی (فنولوژیکی) خاصی داشته و هر یک از این مراحل نیز دوره رشدی مشخصی نیاز دارند. به منظور مطالعه مراحل فنولوژیکی 147 ژنوتیپ لوبیا و گروهبندی آنها توسط رو شهای آماری چند متغیره، آزمایشی در سال 1393 در قالب طرح آگمنت و در 8 بلوک انجام شد. صفات مورد مطالعه شامل مراحل رویشی (روز تا سبز شدن، روز تا ظهور برگ های اولیه، روز تا ظهور سه برگچه اول، روز تا ظهور سه برگچه سوم) و زایشی (روز تا آغاز گلدهی، روز تا گلدهی، روز تا تشکیل غلاف، روز تا پر شدن غلاف، روز تا رسیدگی) بود. نتایج آمار توصیفی صفات نشان داد که ژنوتیپ ها از نظر مراحل رشدی دارای تفاوت قابل توجهی بودند. در مطالعه حاضر، بیشتر ژنوتیپها دارای دوره زایشی 65-55 روزه و دوره رویشی متوسط (45-35 روز) بودند. دوره رویشی در 46.2 درصد از ژنوتیپها ( 68 ژنوتیپ) بیشتر از 40 روز بود و 48.2 درصد ( 71 ژنوتیپ) از ژنوتیپها دوره رشد R9)) بیشتر از 100 روز داشتند. گروه بندی ژنوتیپ ها به روش UPGMA با استفاده از تجزیه خوشه ای مراحل رشدی نشان دد که ژنوتیپ ها در 2 خوشه متمایز قرار گرفتند. خوشه اول دارای 136 ژئوتیپ و خوشه دوم شامل 11 ژنوتیپ بود.

Keywords:

تجزیه خوشه ای , تنوع , دوره رشد , ژنوتیپ , لوبیا