دیالوگ روانشناسی نوین و روانشناسی اسلامی

روانشناسی نوین از زمان رسمیت یافتنش با مطالعات ویلهلم وونت به مثابه یک علم تجربی، در بطن خود سنتهای مختلفساختگرایی، کارکردگرایی، رفتارگرایی، روانشناسی گشتالت، روانشناسی انسانگرا و نهایتا روانشناسی شناختی را پرورش داده است.هر یک از این سنتهای روانشناختی اگرچه در تبیین ماهیت یا موضوع روانشناسی با یکدیگر اختلافاتی دارند اما همه ی آنها ازینجهتکه تحت تاثیر علم تجربی قرارگرفته اند و رابطه ی ذهن و بدن را بر مبنای یافته های جدید علم فیزیک و شیمی تبیین مینموده اندبا یکدیگر اشتراک دارند. البته همانطور که تاریخ روانشناسی به ما نشان میدهد، باوجود اینکه علم تجربی عامل اشتراک و وحدتآنها بود ولی همین علم تجربی بواسطه ی ماهیت زمانمند بودن پیشرفت و تکاملش، از جهاتی عامل اختلاف مکاتب روانشناسیگردید چنانکه تاثیر متفاوت فیزیک گالیله- نیوتن بر مکاتب پیش از روانشناسی شناختی از یک طرف و نیز تاثیر کاملا متفاوتفیزیک انیشتین بر روانشناسی شناختی از طرف دیگر بر همین معنا دلالت دارد. این واقعیت، دلالت بر تکامل زمانمند علم روانشناسیبه تبع تکامل زمانی علم فیزیک و شیمی دارد و نشان میدهد که در روانشناسی نوین جایی برای ارائه قضایای مطلق وجودندارد لذابرای تحقق علمی به اسم روانشناسی اسلامی که از اعتبار علمی هم برخوردار باشد، از یک طرف باید تکلیف استفاده یا عدم استفادهاز روش تجربی در تبیین گزاره های آن علم معلوم گردد و از طرف دیگر روانشناسی اسلامی باید تکلیف خود را با یافته هایفیزیک و شیمی مشخص کند در غیر اینصورت تحقق روانشناسی اسلامی به مثابه شاخه ای از روانشناسی محال مینماید

Keywords:

روانشناسی نوین , علم النفس , روانشناسی اسلامی , علم تجربی