بررسی وضعیت انتقال رسوب معلق و تغییرات زمانی آن در رودخانه گرگانرود

حوضه آبخیز گرگانرود با مساحت ۱۰۱۹۸ کیلومتر مربع در شمال شرقی کشور قرار داشته و از مهمترین حوزه های آبریز دریای خزر میباشد. رودخانه گرگانرود به عنوان زهکش اصلی این حوزه به دلیل عبور از سازنده ای سست دوران چهارم سالانه مقادیر قابل ملاحظه ای رسوب را وارد دریای خزر میکند. در تحقیق حاضر به منظور تعیین میزان رسوب ورودی از طریق رودخانه گرگانرود به دریای خزر وبررسی تغییرات زمانی آن از معادله انتقال رسوب استفاده گردید. این معادله براساس این اصل که دبی رسوب انتقالی تابعی از دبی رودخانه می باشد استوار است ولی یکی از معایب استفاده از آن، خطای زیاد مقادیر برآوردی میباشد. به این منظور داده های موجود( مقادیر رسوب اندازه گیری شده) براساس زمان اندازه گیری و وضعیت هیدروگراف تقسیم بندی شده و مدل های مختلف مورد آزمون قرار گرفتند. مدلی که با توجه به تعداد دادهها بیشترین ضریب هبستگی و کمترین مجموع مربعات خطا را داشته باشد میتواند به عنوان مدل بهینه انتخاب شود. بر این اساس از بین مدل های مورد آزمون مدلی که در آن تقسیم بندی داده ها براساس زمان اندازه گیری دبی رسوب صورت گرفته بود به عنوان مدل بهینه انتخاب گردید. آنگاه با استفاده از آمار دبی روزانه ایستگاه در طول دوره آماری و به کمک نرم افزار Technical Hydrology اقدام به تعیین مقادیر دبی رسوب روزانه در طول دوره آماری گردید. پس از آن به بررسی نحوه تغییرات ماهیانه، فصلی، سالیانه و دورهای رسوب انتقالی پرداخته شد.

Keywords:

رسوب معلق , معادله انتقال رسوب , بهینه سازی , حوزه آبخیز گرگانرود