قاعده فقهی « دم المسلم لا یذهب هدرا »

دین اسلام به حفظ دماء اهمیت فراوان داده و به منظور حفظ جان انسان در اجتماع، احکام مختلفی را تدوین نموده است، از سویی قاتل را به عنوان مسئول تحمل قصاص دانسته یا تحت شرایطی به پرداخت دیه ملزم نموده و از سوی دیگر حکومت اسلامی را مسئول حفظ امنیت مردم می داند، از این رو اگر قاتل یافت نشود یا به هر دلیل امکان قصاص یا دریافت دیه، وجود نداشته باشد، بیت المال را مسئول جبران خسارت دانسته است، که این امر موجب آرامش خاطر مردم و افزایش همت و توجه حاکمان به حفظ امنیت مردم می شود. نگارندگان در این پژوهش برآنند به بررسی « قاعده دم المسلم لا یذهب هدرا»، ادله و مستندات این قاعده و تعیین قلمرو و چگونگی به کارگیری این قاعده بپردازند، به این منظور ابتدا به بیان تعریف قاعده فقهی و ویژگی های آن پرداخته می شود.

Keywords:

حق حیات , قاعده دم المسلم , ارزش خون انسان , بیت المال , قاتل , قصاص