ارزیابی تغییر اقلیم و بررسی تاثیر آن بر منابع آب سطحی( مطالعه موردی: رودخانه زیارت در استان گلستان) abstract
محدوده حوضه آبریز قره سو یکی از مناطق مهم کشاورزی و گردشگری استان گلستان به شمار می رود. تغییرات اقلیمی می تواند بر منابع آب سطحی که از اهمیت ویژه ای در این منطقه برخوردارند، تاثیر گذارباشد. مطالعه حاضر به منظور شناخت بهتر و تحلیل روند تغییرات احتمالی اقلیمی زیر حوضه رودخانه زیارت در محدوده مذکور صورت گرفته است. در این پژوهش داده ها ی بارندگی، دمای هوا و دبی رودخانه در ایستگاههای هواشناسی و هیدرومتری نهارخوران در طول دوره آماری 1369-1384 با دوره اقلیمی 15 سال تحلیل شد و نتایج با داده های دوره 1354-1369 مقایسه گردید. نتایج نشان داد در طول سالهای مورد مطالعه به ازای گذشت هر ده سال حدود 1/9 درجه سانتی گراد به میانگین دمای متوسط هوا افزوده می شود.میانگین دمای محدوده مورد مطالعه در فصل زمستان می تواند منجر به شدت یافتن ذوب برف در این فصل و درنهایت تشدید خشکی در فصل بهار وتابستان گردد. تغییرات مقدار کل بارش از سالی به سال دیگر دارای شیبی برابر با 9/244- بوده است و بطور کلی به ازای گذشت هرسال تقریبا ۹ میلی متر از میزان بارش سالانه بوده است و بطور کلی به ازای گذشت هرسال تقریبا ۹ میلی متر از میزان بارش سالانه 760/34 و برای دوره 1369 تا 1384 برابر 672/97 میلی متر بدست آمد. در دوره ۳۶۹ تا ۱۳۸۴ مدت دوره خشکی نسبت به دوره ۱۳۵۴ تا ۱۳۶۹ حدود یک ماه افزایش یافته است. مقدار دبی متوسط سالانه در این دوره به ازای هر ۱۰ سال حدود 0/2 متر مکعب کاهش داشته است. در دوره ۱۳۵۴ تا ۱۳۶۹ مقادیر بارش کل و دبی رودخانه دارای روند ثابتی بوده ولی در دوره ۱۳۶۹ تا ۱۳۸۴ در نتیجه روند کاهشی مقدار بارش کل سالانه، مقدار دبی متوسط سالانه رودخانه نیز روندی کاهشی به خود گرفته است. ماههای مهر و تیر با 48/6 و 3/4 درصد کاهش به ترتیب بیشترین و کمتر ین کاهش دبی را به خود اختصاص داده اند. این امر وابستگی مستقیم دبی متوسط سالانه رودخانه زیارت را به مقدار بارش کل سالانه نشان می دهد.