مفهوم شناسی و واژه پژوهی تخریج در دانش حدیث

اولین قدم در شناخت هر دانش، آشنایی با واژهها و اصطلاحات به کار رفته در آن علم است. تخریج یکی از علوم زیر مجموعهحدیث است. این دانش در قرنهای متمادی نزد دانشمندان فریقین کاربرد داشته است. امروزه محدوده تخریج حدیث وسعتیافته و علمی مستقل محسوب میشود. تاکنون تعریفی جامع و دقیق از تخریج حدیث در شیعه و اهلسنت ارائه نشده، بنابراین،پرسش اصلی این است که محدوده و ظرفیت این دانش تا کجاست؟ بر همین اساس، مفهومشناسی و واژهپژوهی تخریج، ضرورتدارد. هدف این پژوهش، تبیین معنای دقیق تخریج و تعیین محدوده آن در لغت و اصطلاح است. فایدهی تحقیق حاضر، علاوهبر شناخت دقیق واژه تخریج، آشنایی با واژگان مترادف و مرتبط آن بوده که در ارائه سر نخهای پژوهشی برای انجام تحقیقاتحدیثی بسیار کارگشا است. این پژوهش توانسته با مطالعه و تحقیق جامع در کتابهای لغت، کتابهای تخریج و آثار مرتبط بهاین دانش، دیدگاه های مختلف در این زمینه را جمع آوری و پس از بررسی و تحلیل آنها، نظریه ای نو در تعریف واژه تخریج وتعیین محدوده آن، در دانش حدیث إرائه دهد. مقاله پیشرو در سه بخش معناشناسی تخریج، واژگان مترادف و واژگان مرتبطتخریج، تنظیم شده است.

Keywords:

معناشناسی , واژگان مترادف , واژگان مرتبط , واژهپژوهی , دانش تخریج , اعتبارسنجی حدیث