بررسی موانع و راهکارهای استفاده از معماری پایدار در بناهای مسکونی حاشیه شهر مشهد

مقاله حاضر بر آن است که به بررسی موانع و راهکارهای استفاده از معماری پایدار در بناهای مسکونی حاشیه شهر مشهد بپردازد. پاشنه آشیل مدیریت شهری جدید بویژه در کلان شهر مشهد ساماندهی و مدیریت محلات حاشیه ها یا به تعبیر اخیرتر اسکان های غیر رسمی است. مجموعه هایی که به دلیل استقرار تعداد کثیری از شهروندان که در خود جای داده اند و از منظر برخورداری از خدمات شهری در وضعیت مطلوبی قرار ندارند از یکسو و کیفیت پائین زندگی از سوی دیگر چالشی اساسی برای داشتن شهرنشینی پایدار به حساب می آید. همچنین این مناطق پتانسیل های بالائی برای انواع آسیب ها و مسائل اجتماعی دارند و در صورت بی توجهی می توانند تمامی هستی یک شهر را نیز تهدید نمایند. عدم رضایت، از شاخصه های اصلی این نواحی در همه جای دنیا می باشد. پائین بودن روح تعلق شهروندی و عدم مشارکت، احساس تبعیض، سرخوردگی های انباشت شده از خصایص بارز مناطق حاشیه نشین است. حاشیه نشین این احساس را دارد که شهر خانه او نیست، اگرچه خانه او در شهر است. مطالعه و شناخت و تحلیل مسائل حاشیه ها بویژه در مجموعه های مادرشهری از اهم مسائل و حوزه های مهندسی جدید اجتماعی در جوامع پیچیده محسوب می گردد. همچنین یکی از اساسی ترین ویژگی های مشترک این مناطق که در نگاه اول جلب توجه می کند ساختار و کالبد متفاوت این نواحی با متن شهر اصلی است که بیرونی ترین نمود حاشیه ها به حساب می آید. و گسترشی ناپایدار و ناموزون را به شهر تحمیل می کند. بهم ریختگی سیما و بافت در کنار خصلت های جمعیت ساکن در این مناطق ساماندهی آنها را برای مجموعه های مدیریت شهری دوچندان مشکل می کند جالب است که براساس یافته های این بررسی مردم و شهروندان ساکن در محلا حاشیه در مشهد مرمت کوچه ها و معابر و آسفالت کردن شریان های ارتباطی را از نیازهای دارای اولویت خود ذکر کرده اند. کیفیت مساکن از بعد مقاوم سازی و رعایت اصول مهندسی و معماری بسیار آسیب پذیر و مسأله دار می باشد و ساخت و سازهای بدون مجوز ( یک شب ساز ) و با مصالح بدون کیفیت و با عنایت به تراکم افراد در واحدهای مسکونی موضوع را جدی تر می کند. و به مرور به بافت شهر الحاق می گردند که چالشی بزرگ و پیش روی معماری پایدار و توسعه منطقی شهر مشهد می باشند.