بررسی کارکرد و جایگاه پیکرک ایزد بانوان در بین النهرین (مطالعه موردی: دوره نوسنگی)

در ایجاد هنر دوره نوسنگی نیرو و فعالیت زیادی به کار گرفته شده است. از جمله هنرهای دوره نوسنگی را می توان ساخت پیکرک های انسانی و حیوانی دانست. پیکرک های انسانی ساخته شده در دوره نوسنگی را اکثراً پیکرک های مونث تشکیل می دهند. از محوطه های گوناگون معرف دوره نوسنگی در بین النهرین که محدوده ی مکانی پژوهش حاضر را تشکیل می دهد، پیکرک های انسانی مونث بدست آمده که از آن جمله می توان جارمو، حسونا، ام دباغیه و ... اشاره نمود. بطور کلی پیکرک های نوسنگی را می توان در گروه های پیکرک های چکمه ای شکل، پیکرک های نشسته انتزاعی، پیکرک های ایستاده انتزاعی، پیکرک های ایستاده الهه باروری، پیکرک های نشسته الهه باروری، پیکرک های منقوش و ... تقسیم نمود. پیکرک های مونث بدست آمده معمولاً دارای مشترکاتی از قبیل اغراق در به تصویر کشیدن برخی اندام های زنانه، فرم ساخت و کارکرد هستند. از نظر کارکردی نیز می توان گفت که پیکرک های زن دوره نوسنگی بیشتر جنبه اعتقادی و آئینی داشته است. برای مثال پیکرک های زن نشسته نوسنگی که دارای اندام های جنسی بزرگ تصویر شده هستند احتمالاً الهه های باروری ای می باشند و یا پیکرک های زنانی که در قسمت شکم دارای برآمدگی می باشند و حالت زن باردار را به تصویر کشیده شده اند احتمالا نمادی از الهه حاصلخیزی می باشند.

Keywords:

بین النهرین , نوسنگی , پیکرک انسانی , ایزد بانوان