بررسی هوادیدگی کانی پالیگورسکیت در ریزوسفر سورگوم و تأمین منیزیم گیاه در شرایط همزیستی با قارچ گلوموس موسه

پالیگورسکیت جزء رسهای فیبری غنی از منیزیم میباشد که در خاکهای مناطق خشک و نیمهخشک یافت میشود. اگرچه تحقیقات زیادی دررابطه با این کانی صورت گرفته، اما اطلاعات در زمینه رفتار این کانی در محیط ریشه محصولات زراعی و در حضور میکروارگانیسمها محدود است. اینمطالعه با هدف بررسی تأثیر قارچ میکوریزی گلوموسموسه بر رهاسازی منیزیم و هوادیدگی این کانی در ریزوسفر گیاه سورگوم بهصورت آزمایشفاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار انجام شد. گیاه سورگوم در شرایط همزیست با قارچ گلوموسموسه و بدون رابطه همزیستی، در بستری از کشت که مخلوطی از شن کوارتزی و پالیگورسکیت استریل شده بود، به مدت 07 روز بهوسیله دو نوع محلول غذایی جانسون )حاوی منیزیم یا فاقد منیزیم( تغذیه شدند. پس از اتمام دوره کشت بخش رس در هر گلدان از شن جدا شده و ترکیب کانیشناسی آن توسط دستگاه پراش پرتو ایکس مورد مطالعه قرار گرفت و میزان منیزیم گیاه پس از آسیاب و عصارهگیری با اسید کلریدریک 1 مولار با استفاده از دستگاهICP اندازهگیری گردید. همچنین بهمنظور بررسی تأثیر این کانی در جلوگیری از ایجاد تنش رطوبتی در گیاه، پرولین تولیدی نیز در پایان دوره رشد اندازهگیری گردید. مشاهدات نشان دادند که مقدار منیزیم در تیمار شاهد )تغذیه شده با محلول غذایی فاقد منیزیم( بهطور معنیداری بیشتر از تیمار حاوی پالیگورسکیت )تغذیه شده با محلول غذایی کامل( میباشد؛ ولی با وجود این تفاوت کانی پالیگورسکیت نیز در حضور قارچ گلوموسموسه قادر به فراهم سازی منیزیم مورد نیازبرای رشد گیاه بوده است. مشاهدات مربوط به پرولین نشان داد که در حضور کانی میزان پرولین تولیدی کمتر از شرایط فاقد کانی است. نتایج مطالعهالگوی پراش پرتو ایکس نشان داد که علیرغم رهاسازی منیزیم از کانی پالیگورسکیت، تغییر خاصی در ترکیب کانیشناسی این کانی در هر دو حالتوجود و عدم وجود قارچ ایجاد نشده است.

Keywords:

پالیگورسکیت , منیزیم , قارچ گلوموسموسه , ریزوسفر