تحلیل مقایسه ای مدلی مفهومی از تاب آوری اقتصادی در عرصه اجتماع و ارایه مدل مفهومی مقاوسازی اقتصادی بر اساس اندیشه های مقام معظم رهبری

ادبیات تاب آوری و خصوصا تاب آوری اقتصادی در چند دهه گذشته گستره نظری و کاربردی قابل توجهی یافته و انواع مدل ها و چارچوب های مفهومی در سطوح سازمانی، اجتماعی و ملی سعی در مقاوم سازی اقتصادها داشته اند. اقتصاد ایران نیز در دو دهه اخیر حسب پویایی های درون زا و همچنین چالش ها و شوک های بیرونی وارده بر آن، بیش ازپیش رو به مقاوم سازی اقتصادی آورده که این مهم را با مطالبه و ابلاغ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی از سوی مقام معظم رهبری (حفظه الله) و گفتمان نخبگانی و مردمی حاصل از آن، شاهد هستیم.حال پرسش اصلی این است که آیا مدل ها و چارچوب های نظری موجود در ادبیات علمی تاب آوری اقتصادی به ویژه مدل هایی که با تاکید بر عرصه اجتماع از ابعاد جامعی برخوردارند، از سازگاری لازم با اندیشه مقام معظم رهبری (حفظه الله) و سیاست های کلی ابلاغی از سوی ایشان برخوردار هستند یا خیر ؛ برای حصول به پاسخ، با اتخاذ روش های توصیفی-تحلیلی و اسنادی-کتابخانه ای، ضمن مروری بر ادبیات علمی تاب آوری اقتصادی با تاکید بر عرصه اجتماع، مدل P.E.O.P.L.E.S. به عنوان مدل مختار، انتخاب شد. همچنین با استفاده از روش نظریه داده بنیاد و کدگذاری 40 مورد از سیاست های کلی نظام، مدل مفهومی تاب آوری و مقاوم سازی اجتماعی-اقتصادی بر اساس اندیشه مقام معظم رهبری (حفظه الله) ، استخراج گردید. در نهایت از تلفیق و تجمیع دو مدل مفهومی P.E.O.P.L.E.S. و مدل مفهومی برآمده از سیاست های کلی، مدل نهایی تحت عنوان مدل مقاوم سازی اقتصادی-اجتماعی ، ارایه شد که می توان آن را ویرایش ارتقاءیافته و بومی شده ای از مدل P.E.O.P.L.E.S. دانست، به نحوی که این مدل مفهومی به دست آمده شامل هفت بعد توسعه و پیشرفت اقتصادی، زیرساخت های فیزیکی و اطلاعاتی-ارتباطاتی، مباحث جمعیتی، مسایل و امور فرهنگی/اجتماعی، مباحث اجرایی-تقنینی، توسعه و تحول آموزش، علم و فناوری، منابع طبیعی، زیست محیطی و اکولوژیکی، و 204 مولفه می باشد. در پایان و به عنوان ماحصل سیاستی مدل مذکور، دلالت های سیاستی مدل در دو قالب دلالت های شکلی و دلالت های محتوایی ارایه شد و پیشنهاداتی جهت توسعه و تکمیل مدل ذکر گردید.

Keywords:

اقتصاد مقاومتی , مدل P.E.O.P.L.E.S. , مقام معظم رهبری , تاب آوری اقتصادی-اجتماعی