معامله صوری همانطور که از اسم آن نیز مشخص است؛ به معنای این است که صورت و ظاهری از معامله را دارد، ولی خرید و فروش به معنای واقعی خود انجام نگرفته است؛ و به لحاظ اینکه قصد معامله در آن نیست، قانونا و شرعا باطل است. نمونه بارز این نوع معاملات این است که شخصی ملک خود را در ظاهر، و در قالب بیع (خرید و فروش) بنام کس دیگر بکند؛ تا او بتواند وام بگیرد. در اینجا به دلیل اینکه قصد خرید و فروش وجود ندارد،
معامله صوری و باطل است؛ و حتی اگر خریدار صوری (شخصی که سند ملک بنام او شده است)، علیه صاحب ملک طرح دعوی کند و او را از ملک بیرون کند؛ در صورتی که صاحب ملک بتواند صوری بودن معامله را اثبات نماید، معامله آن ها باطل می شود. معاملات صوری معمولا بر اساس اعتماد طرفین، بین بستگان و آشنایان انجام می گیرد و در صورت لزوم، آن را می توان بوسیله شاهد، قسم، قراینی مانند میزان پولی که فروشنده در قبال فروش ملک خود دریافت نموده و گرفتن وام بر روی سند ملک، ثابت کرد.