کارکردهای تصویری قرآن کریم در سوره مریم

پروردگار متعال مفاهیم حقیقی را در قالب متن قرآن کریم بر مخاطب خاص خودش، پیامبر گرامی اسلام (ص) وحی نموده است. در طی این پروسه جهت استفاده ی بیشتر و هدایت همه گانی بشریت، قسمت عظیمی از این مفاهیم در قالب تصویر آفرینی های هنری و داستان ها بیان شده است . بیانگری بواسطه تصویر در قرآناعجازیست که در قرآن نمود پیدا می نماید، و از لحاظ اصول زیبا شناختی و تعامل مفاهیم و تصاویر بهره ای تمام دارد وچنان است که خداوند متعال مطالب و مفاهیم خود را با ابزار ابزار تصویر به هم آراسته است تا انسان را در مراتب تذکر و درک مفاهیم، راهی سهل تر و عمیق فراهم آید و بتواند مسیر نور را از ظلمت بازشناسد و راه عبودیت و سعادت دنیوی و اخروی را فراهم جوید . تصویر پردازی منطبق بر داده پردازی معنایی، از جمله مسایلی است که در قرآن کریم مورد توجه قرار گرفته است؛ چرا که اگر مردم با کلام و محتوایی فاقدتصویر مواجه می شدند که فقط ذهن و عقل آنان را مخاطب می ساخت، این کلام نمی توانست چندان اثرگذارباشد، ولی از راه تصویر گری و پردازش خلاقانه ای مضامین والای انسانی است که قرآن کریم محتواهای نورانی خود را رختی از عناصر تاثیر گذار بدیعی و بیانی پوشانده و از رهگذر این آفرینش های هنری، معنی و مفهوم مورد نظر خود را برای مخاطب به وجهی نیکو جلوه گر می سازد. در پژوهش حاضر سعی بر آن است که با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی به بررسی جلوه های تصویرگری هنری در سوره مبارکه مریم پرداخته و از گوشه هایی از وجوه زیبا شناختی بیان قرآنی در این سوره مبارکه پرده برداشته شود و به پاسخ این سوال دست یابیم که خداوند حکیم در سوره مریم چگونه از شگردها و فنون تصویر گری بهره جسته و نقشه ی راه این سوره مبارکه برای بیان هنری صحنه اثرگذار چیست نتایج حاکی از آن است که تشبیهات و استعاره دراین سوره با هدف توصیف حال گنهکاران، تصویری دردناک از حال کافران و گنهکاران، معاد و حال متقیقن در این آیات بیان شده است. به طوری کلی در این سوره ی مبارکه از تصویر پردازی به عنوان ابزاری قدرتمندبرای تثبیت معانی و مملوس نمودن آن ها در پیش چشمان مخاطب استفاده شده است.

Keywords:

قرآن کریم , سوره مبارکه مریم , تصویرسازی های هنری , تشبیه , استعاره , مجاز