آنالیز کمی پارامترهای مورفومتری حوزه آبخیز (مطالعه موردی: منجیر مازندران)

آنالیز مورفومتری به عنوان روشی کم هزینه و سریع در سالهای اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است. به طور کلیبررسی و شناخت مورفومتری حوضه ها در زمینه مسایل مختلفی از جمله برای تخمین آب دهی رودخانه ها، پیش بینیسیلاب، مدیریت منابع آب، برنامه ریزی جهت بهره برداری از سدها، مدیریت زراعی اراضی پایین دست و سایر پروژه هایمنابع آب و آبخیزداری حایز اهمیت می باشد. از این رو در این مطالعه با استفاده از نقشه های توپوگرافی، عکس هوایی ونقشه زمین شناسی به بررسی پارامترهای مورفومتری خطی و شکلی حوزه آبخیز منجیر کجور واقع در جنوب شرقینوشهر از قبیل رتبه آبراهه (Nu)، طول ابراهه (Lu)، طول جریان سطحی (Lg)، نسبت انشعاب (Rb)، تراکم زهکشی (Db)، فراوانی ابراهه ها (Fs)، ضریب شکل (Rf)، ضریب فشردگی (Cc)، ضریب گردی (Rc)، نسبت طول ها (Ra) و نسبت مساحت ها ((R(L) پرداخته شده است. نتایج نشان میدهد رودخانه منجیر الگوی زهکشی درختی دارد. نسبت شاخه های آن بالای 3 است که نشان از توپوگرافی مواج حوضه دارد. میانگین نسبت انشعاب برابر با 4/05 می باشد که نشان می دهد حوضه تا حد زیادی از نظر ساختمانی از شکل طبیعی افتاده است. تراکم زهکشی منطقه مورد مطالعه3/09 کیلومتر بر کیلومتر مربع است که نشان دهنده تراکم زهکشی متوسطی است. تراکم زهکشی متوسط نشان میدهدکه خاک زیرین بسیار نفوذپذیر و پوشش گیاهی مناسبی دارد. فاکتور شکل و نسبت گردی نشان میدهد که شکل حوضهکشیده است. همچنین رتبه آبراهه اصلی این حوضه برابر با 5 می باشد.

Keywords:

ژیومورفولوژی کمی , آنالیز مورفومتری , رتبه بندی آبراهه ها , حوزه آبخیز منجیر