کالیبراسیون آزمون تسریع پیری بهعنوان یک آزمون قدرت بذر برای پیشبینی سبزشدن گیاه نخودCicer arietinum L در شرایط مزرعه

کاهش رشد رویشی یکی از پیامدهای زوال بذر است که ممکن است، سبب کاهش عملکرد گیاه شود. در این تحقیق، ضمن ارزیابی بنیهبذر تودههای مختلف بذر نخود متعلقبه دو تیپ کابلی و دسی، همبستگی صفات مرتبط با بنیه بذر با درصد و سرعت سبزشدن گیاهچه در مزرعه تعیین گردید. این تحقیق در سال 1391 در قالب دو آزمایش درآزمایشگاه و مزرعه پردیس کشاورزی و منابعطبیعی دانشگاه رازی انجام شد. در آزمایشگاه، تیمارهای مختلف پیریتسریع شده (دما و مدتزمان)، شامل دماهای 41 ،43 و 45درجه سانتیگراد و بهمدتزمانهای صفر (شاهد)، 48 ،72 ،96 ،120و 144ساعت روی 13توده نخود اعمال شد. در مزرعه نیز 13 توده بذر مختلف نخود در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهارتکرار کشت شدند. تجزیه واریانس دادهها در آزمایشگاه نشانداد که تمامی اثرات ساده و متقابل مربوط بهتیمارهای تودهبذر و سطوح پیری بر روی کلیه صفات اندازهگیریشده، بهجز کارآیی استفاده از ذخایر بذر معنیدار بود. همچنین سطوح مختلف پیریتسریعشده تاثیر معنیداری بر خصوصیات جوانهزنی نخود داشت، بهطوریکه با افزایش دما و مدتزمان پیری خصوصیات جوانهزنی بهشدت کاهشیافت. مقایسه میانگین دادهها در آزمایشگاه و مزرعه نشانداد، تودههای بذر جدید نسبت به قدیم از خصوصیات جوانهزنی و بنیهبذر بالاتری برخوردار بودند. طول ریشهچه و وزن خشک ساقهچه در آزمون پیریتسریعشده تحت دمای 43درجه سانتیگراد بهمدت 72ساعت از همبستگی بالاتری با هر دو ویژگی درصد و سرعت سبزشدن گیاهچه در مزرعه برخوردار بودند.

Keywords:

بنیهبذر , توده بذر , جوانهزنی , زوال , سبزشدن گیاهچه