رازیانه یکی از گیاهان دارویی بسیار مهم بوده و با داشتن متابولیت های ثانویه متنوع در درمان نفخ، سرفه، اختلالات گوارشی و افزایش شیر زنان کاربرد دارد. در این بررسی پاسخ به
کشت کالوس 20 جمعیت
رازیانه از ایران، آلمان و ترکیه مورد مقایسه قرار گرفت. از بین پنج ریزنمونه مورد آزمون هیپوکوتیل بهترین پاسخ را به کالزایی داشت. کال زایی هشت جمعیت با استفاده از چهار تیمار تنظیم کننده های رشد شامل 2,4-D+ Kin (با نسبت های 0.5 به 1 و 1 به 1) و NAA+BA (با نسبت های 0.5 به 1 و 1 به 1 میلی گرم در لیتر) مورد ارزیابی قرار گرفت. نه جمعیت دیگر فقط با نسبت های 1 به 1 دو ترکیب تنظیم کننده های رشد بیان شده مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات وزن تر و خشک و قطر کالوس اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس در هشت جمعیت نشان داد که اثرات اصلی جمعیت و تنظیم کننده های رشد و اثر متقابل جمعیت × تنظیم کننده رشد در هر سه صفت معنی دار بود. جمعیت های خور و بیابانک اصفهان و آلمان 11486 بیشترین وزن تر کالوس، تربت جام بالاترین وزن خشک و قاضی آنتپ ترکیه قطورترین کالوس را داشتند. در مجموع نتایج مقایسه میانگین 32 تیمار از لحاظ ویژگی های کالوس نشان داد که نسبت 1 به 1 دو ترکیب تنظیم کننده های رشد مورد استفاده در این پژوهش نسبت به ترکیب 0.5 به 1 آنها نتایج مطلوبتری در کالزایی داشتند. بر اساس مقایسه میانگین نه جمعیت دیگر جمعیت خروسلری از لحاظ هر سه صفت کالوس جزء برترین جمعیت ها بود.