آسیب شناسی اعتیاد و عوامل اجتماعی موثر بر آن

انسان موجودی باالطبع اجتماعی است. این مساله ای است که جامعه شناسان کلاسیک و معاصر نه تنها بدان معتقدند بلکه یکی از پارادایمهای (بینش غالب) تفکر غالب آنها ست. از این رو انسانها برای منتظم کردن شیوه زندگی خود در جمع از زمانهای بسیار دور به فکر تدوین قوانین (هر چند ابتدایی و ناقص ) بودند. بدیهی است این امر در دنیای معاصر به حدی پیشرفته وتخصصی شده است که در هر جامعه برای تمام ابعاد زندگی اجتماعی انسان قوانینی تدوین شده است. اما چنین نیست که همه انسانها بدون استثناء به توافق جمعی گردن نهند و در این میان افرادی پیدا می شوند که به دلایل مختلف (چون نپذیرفتن قوانین به لحاظ عقلی و یا سرپیچی از قوانین به خاطر منافع فردی و خودخواهی) از قوانین سرپیچی کرده و به قول دورکیم روحیه جمعی را جریحه دار می سازند. در جامعه شناسی به نافرمانی از قوانین و مقررات انحراف گفته می شود (احمدی،1384: 4و5).مواد مخدر تاثیر عمیقی بر تمامی افراد و جوامع سراسر جهان دارد . در بعد فردی سلامت، زندگی و امنیت افراد را با خطر روبرو کرده است. در بعد ملی رابطه مواد مخدر با جرایم باعث بروز مناقشات، معضلات اجتماعی، تضعیف دولتها و عقب ماندگی کشورها شده است . مواد مخدر به عنوان یک بلای خانمانسوز مطرح است . بحران مواد مخدر در جهان کنونی در کنار بحرانهای دیگر مانند قاچاق اسلحه و انسان، بیماری ایدز و ... از جمله مهمترین دغده های بشریت است .افزایش روز افزون اعتیاد به مواد مخدر نسبت به جمعیت کشور، خسارات کلانی که از لحاظ اقتصادی، اجتماعی و.....بر جامعه وارد می شود، در معرض خطر قرار گرفتن نهاد خانواده و نگرانی شدید خانوادها از اعتیاد یکی از اعضای خانواده ، و اینکه نسل حاضر بیش از هر نسل دیگری مشکلات و پیامدهای اعتیاد را لمس نموده است. برای شناخت زمینه آسیب های اجتماعی از منظر جامعه شناسی و همچنین آسیب شناسی اجتماعی باید مواردی را که بر اساس مطالعه تحقیق ها و بررسی های پیشین مهم تشخیص داده شده اند مورد تحقیق و بررسی و توجه بیشتر قرار گیرد مواردی مانند مطالعه نظام فعلی خانواده و خطرات پیرامونی آنها از نظر عاطفی و اخلاقی و اجتماعی و.....، مطالعه و شناخت مناطق و گروههای آسیب پذیر ، مطالعه عوامل رشد متقابل ، فرایند شکل گیری و تحول شخصیت و هویت انسان ، تعارض های فرهنگی در مهاجرتها ، نقش ساختارهای اجتماعی و اقتصادی در ثبات و دوام خانواده ، پیامد غیبت ارادی و غیر ارادی سرپرست خانواده و غیره....نیازمند یک مطالعه ساختاری می باشد.