تصویر مولانا در آمریکا: مطالعه موردی رومی اصل اثر کلمن بارکس

در میان ترجمه های انگلیسی که از آثار مولانا منتشر شده است، هیچ یک به اندازه آثارکلمن بارکس، شاعر آمریکایی و استاد بازنشسته ادبیات در دانشگاه جورجیا نتوانسته توجهمخاطبان عام آمریکایی را به خود جلب کند. از طرف دیگر، از آنجا که تصویر ادبیات یککشور از طریق ترجمه در یک زبان و فرهنگ دیگر بازتاب می یابد، مطالعه کیفیتترجمه های ادبی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از این رو، پژوهش حاضر بر آن است تااز طریق بررسی مقابل های بخش هایی از روایت بارکس از دفتر اول مثنوی راهبردهایترجمه او را شناسایی کند و با توجه به دیدگاه نظری آندره لفور، یکی از نظریه پردازانمطالعات ترجمه بررسی کند که این راهبردها چگونه اشعار مولانا را در جامعه مقصدبازنمایی کرده اند. یافته ها نشان می دهد که بارکس از راهبردهای روزآمدسازی، ساده سازی،مختصرسازی، متعارفسازی، آشکارسازی و حذف (فرهنگ زدایی و غیر دینی سازی)استفاده کرده است. ایدیولوژی بارکس که در راهبردهای ترجمه او به ویژه غیر دینی سازینمود یافته است، در مواردی موجب حذف مضمون دینی و عرفانی اشعار شده و به کمرنگشدن تصویر مولانا از لحاظ مذهبی انجامیده است. ایدیولوژی همچنین در مواردی بارکسرا به سازگار کردن سپهر گفتمان مولانا با دنیای مخاطب آمریکایی رهنمون کرده استکه این امر تصویر مولانا را به فرهنگ مادی و جسمانی جامعه آمریکایی متمایل ساختهاست. بوطیقای غالب در ادبیات مقصد یعنی شعر آزاد معاصر آمریکایی نیز نقش مهمی دراتخاذ راهبردهایی داشته است که در نهایت به سبک ساده و لحن طبیعی اشعار منجرشده است.

Keywords:

مولانا , بارکس , ترجمه , راهبرد , ایدیولوژی