چهارگانه جابری (2) (عقل عربی از ادعا تا اثبات)

جابری سومین کتاب از چهارگانه خود را با عنوان العقل السیاسی العربی: محددایه و تجلیاته در سال 1990، با حجمی نزدیک به چهارصد صفحه، به خوانندگان عرضه داشت هک از آن استقبال و از آن پس بارها چاپ شد. در این کتاب که در دو بخش سامان یافته است، جابری می کوشد طی ده فصل ماهیت، پیدایش، مولفه ها و تجلیات عقل عربی را با استفاده از روش های تازه تحلیل تاریخ و به کمک نگاه ابن خلدونی تحلیل کند، از گذشته به وضع فعلی جهان عرب نقبی بزند و راه برون شدی بجوید. در مقدمه تقریبا پنجاه صفحه ای این کتاب که جابری نیز به طولانی بودن آن اعتراف می کند و مدعی می شود که آن را خلاصه کرده است، گزارشی از روش کسایی چون کارل مارکس، فردریک انگلس، جرج لوکاچ، رژی دوبره، و میشل فوکو در تحلیل تاریخ به دست می دهد، به غیاب این روش ها در فهم تاریخ اشاره می کند و مولفه های جوامع عربی را بر می شمارد.