بررسی عوامل موثردر حس مکان، تعلق به آن و تاثیرات آن در معماری شهرسازی از دیدگاه افراد

اولین شرط بحث در مورد حس مکان آشنایی کامل با واژه مکان است. هر شییی متعلق به جایی است و هرکاری در محلی انجام می شود. منظور ما از مکان، مفهوم مجرد و کلامی آن، به معنی یک جا نیست. اشیاء گوناگون و رفتارهای مختلف احتیاج به مکان های متفاوت دارند. مکان، جا یا قسمتی از فضا است که از طریق عواملی که در آن قرار دارند صاحب هویت خاصی شده است. فضا را می توان جابجا کرد اما جابجایی مکان امکان ندارد. هر شییی در یک مکان قرار دارد و طبعا نیازمند فضا می باشد. با توجه به تحولات اقتصادی، اجتماعی و تکنولوژیکی در چند دهه ی اخیر شهرها تغییرات قابل ملاحظه ای را از جهت کالبدی و زیباسازی شهری شاهد بوده اند. شهر متشکل از کاربری هایی است که در کنار یکدیگر بافت شهر را شکل می دهند که هریک از این کاربری ها به اقتضای نیاز شهروندان و خصوصیات فیزیکی، متفاوت از یکدیگر می باشند که از معانی مهم و موثر در ارتباط انسان و محیط که مورد توجه طراحان بوده است. حس تعلق می باشد. در روش های طراحی محیطی- علی رغم استفاده فراوان از این واژه- تعریف مشخص و معنی از این معنا و عناصر تشکیل دهنده آن ارایه نگردیده است. لذا با هدف شناسایی این حس در معماری به معرفی ابعاد مختلف حس تعلق و عوامل تشکیل دهنده آن پرداخته شد. بدین منظور، بر اساس روش پژوهش شناختی و با رویکردهای هستی شناسانه به بررسی ادبیات موضوع پرداخته می شود. نتایج پژوهش نشان می دهد حس تعلق از معیارهای ارزیابی محیط های با کیفیت بوده و در معماری و رشته های طراحی محیطی، ویژگی های کالبدی نظیر فرم (رنگ، اندازه، شکل، مقیاس) و روابط اجزای کالبدی با تامین و تاکید بر فعالیت های اجتماعی محیط، نقش مهم و موثر در شکل گیری حس تعلق دارا می باشد که در نهایت مدلی از عوامل تاثیرگذار محیطی ارایه گردیده است.

Keywords:

حس مکان , تعلق به مکان , عوامل حس مکان