معیارهای ارزیابی پروژه های منابع آب از دید توسعه پایدار در ایران

حفاظت و بهرهبرداری بهینه منابع آب نیازمند توجه و مشارکت اجتماعی است. دولتها با توجه به محدودیت منابع مختلف، تاکید زیادی بر اقتصادی بودن عرضه و تقاضای آب دارند. بر این اساس آب کالایی اجتماعی- اقتصادی بوده، بهره برداری از آن مستلزم مدیریت جامع و بهمپیوسته (Integrated) در قلمرو هر حوزه آبریز میباشد. در واقع مدیریت بهمپیوسته آب یکی از ارکان توسعه پایدار در جوامع محسوب می شود. مدیریت هر سیستم منابع آب, نیازمند تدوین مطالعات گام به گامی است، که به ترتیب شامل تدوین و ارایه چشمانداز Vision) راهبرد Strategy) سیاست Policy) برنامه Plan) و سپس طراحی Design) است. جمهوری اسلامی ایران در سالهای اخیر، گامهای موثری در تعریف و تصویب چشم اندازها، راهبردهای بلند مدت و سیاستهای توسعه منابع آب برداشته است. مرحله بعدی، تعریف برنامههای کوتاه مدت به عنوان راهی برای رسیدن از سیاستهای کلی به طراحی و اجرای بهینه پروژها می باشد. برای تعریف و تدوین این برنامهها، نخست میبایستی معیارهای Criteria) کمی و کیفی تعریف گردد. این معیارها که زمینهساز تصمیمگیریهای کمی و انتخاب پروژههای عمرانی هستند شامل ملاحظات اجتماعی، اقتصادی، زیستمحیطی و غیره میباشند. این مقاله با بررسی، دستهبندی و مطالعات سایر کشورها، و با لحاظ سندهای ملی ایران, درخت سلسله مراتبی معیارهای مهم را در برنامهریزی بهمپیوسته منابع آب در ایران پیشنهاد میکند. با تشکیل درخت سلسله مراتبی معیارها و وزندهی مناسب به آن, پل اتصالی بین سندهای توصیفی از یک طرف و برنامههای عمل از طرف دیگر ایجاد خواهد شد

Keywords:

مدیریت بهمپیوسته منابع آب , معیارهای توسعه پایدار , سیاستها , راهبردها , ایران