بررسی حکم فقهی نجاست ذاتی کافر از نظر مذاهب خمسه

کافر کسی است که الوهیت یا توحید یا نبوت و یا یکی از ضروریات دین را انکار می کند. کافر دارای اقسامی است که از میان آنهامی توان به کافر کتابی، ذمی، حربی، خارجی، ناصبی، غالی و مرتد اشاره کرد. خوارج، نواصب و غالیان گرچه در ظاهر به احکاماسلام پای بند هستند ولی به دلیل داشتن برخی عقاید منحرف از دایره اسلام خارج بوده، محکوم به نجاست اند. چنانچه موضوعکفر در مورد شخصی صدق کند احکامی درباره او جاری می شود که از مهمترین آنها نجاست است. در میان فقهای مذاهب خمسه، نظریه مشهور فقهای امامیه آن است که کافر نجس می باشد و مراد از آن، نجاست عینی است. در مقابل، فقه های مذاهب دیگر نجاست کافر را نوعی نجاست حکمی می دانند یعنی کافر در حکم نجس است نه عین آن. اهل کتاب که از آنها به کفار کتابی تعبیر می شود پاک اند و حکم نجاست شامل حال آنها نمی شود؛ البته آن دسته از اهل کتاب که عقاید شرک آلود دارند داخل در مفهوم کفر بوده، محکوم به نجاست اند. نجاست کافر تنها به اجزای دارای روح اختصاص ندارد، بلکه اجزای بدون روحمثل مو، ناخن و .. را نیز شامل می شود. فرزند کافر نیز در نجاست از پدر و مادر خویش تبعیت می کند ولی چنانچه یکی از آنهامسلمان باشد فرزند آنها در اسلام تابع او خواهد بود و محکوم به طهارت خواهد شد. علاوه بر حکم نجاست، کافر دارای احکامدیگری نیز هست که از میان آنها می توان به ممنوعیت دخول کفار به مساجد، حرمت خوردن از ذبیحه و صید کفار، ممنوعیتازدواج با مسلمان، حرمت دوستی با کفار، ارث نبردن از مسلمان، مساوی نبودن کافر با مسلمان در قصاص و دیه، قبول نشدنشهادت کافر در حق مسلمان و محروم شد کافر از احکام میت اشاره نمود. از آنجا که امروزه مسلمانان ارتباط بیشتری با پیرواندیگر مذاهب دارند و اقلیت های دینی در ایران با مسلمانان مراوده داشته و در کنار هم زندگی می کنند. از طرف دیگر، دانشجویان وماموران نظام اسلامی به کشورهای مختلف دنیا سفر می کنند. مساله نجاست پیروان ادیان آسمانی و دیگر مکاتب و لزوم اجتناب ازآنها مشکلی است که افراد مقید به رعایت دستورات دینی را پیوسته در تنگنا قرارداده است. اما این مشکل در فقه شیعه قابل حلبوده، زیرا یکی از ویژگی های مهم مکتب تشیع استفاده از عنصر اجتهاد در گستره نصوص دینی است. در مسیله طهارت یا نجاستاهل کتاب که بیشتر مورد بحث فقهای پس از شیخ طوسی قرار گرفته دو دیدگاه متفاوت وجود دارد. پایان نامه حاضر به نقد وبررسی ادله قایلین به نجاست ذاتی اهل کتاب پرداخته و نظریه طهارت ذاتی اهل کتاب را برتری داده و اقوال فقهای بزرگ دردوره های مختلف را به همراه ادله آنها نقل و تجزیه و تحلیل نموده است.

Keywords:

نجاست , طهارت , کافر , مذاهب خمسه