روش شناسی فقهی شهید ثانی در قاعده لاضرر

شناخت روش فقهی در سازماندهی اندیشه نقش اساسی دارد. از این رو اندیشه دانشمندان بزرگی چون شهید ثانی همواره بر بنیان مبانی استوار، بنا شده است تا آرایی که بیان می کنند متقن باشد. باتوجه به اهمیت روش شناسی ،یکی از مباحث چالش بر انگیز درقاعده لاضرر این است که قاعده لاضرر می تواند حکمی را که بر اساس سایر دلایل قابل اثبات نیست اثبات کند با جستار در فقه شهیدثانی، قاعده لاضرر علاوه بر نفی حکم، قدرت اثبات حکم را نیز دارد .یکی از نظرات خاص شهید ثانی تعمیم حق شفعه در عقود معاوضی است. عقیده مشهور فقها امامیه نزدیک به اجماع این است درحق شفعه،انتقال سهم ،تنها با بیع، شرط است پس اگر آن را مهر یا صدقه یا هبه یا صلح قرار دهد شفعه بوجود نمی آید اما از نظر شهید ثانی دلیل صریحی بر اینکه حق شفعه تنها در بیع به وجود آید وجود ندارد و فقط روایات، ذکر بیع را در بر دارد و این منافات ندارد که در غیر بیع هم حق شفعه به وجود آید اولا دلیلی که موجب تخصیص باشد وجود ندارد و ثانیا همه این موارد در علت وجود حق شفعه که دفع ضرر از شریک باشد، مشترک هست. با توجه به دلایل شهید ثانی ، علت حکم را دفع ضرر می داند که موجب اثبات حق شفعه در بیع می شود و با استدلال به لاضرر و تعمیم علت در عقود معاوضی حق شفعه را در این نوع عقود اثبات می کند.

Keywords:

شهید ثانی , روش فقهی , مبانی فقهی , لاضرر , اثبات حکم