بررسی امکان اثبات حکم به موجب قاعده لاضرر

در فقه اسلامی کلیه احکامی که اجرای آنها، متضمن ضرر برای بندگان است به موجب قاعده لاضرر رفع می شوند؛ اما اینسیوال وجود دارد که در مواردی مثل مسایل مستحدثه که شارع در مورد حکم موضوعی سکوت کرده است و عدم وضع حکم، موجبضرر برای بندگان میشود آیا میتوان به استناد قاعده لاضرر، وضع حکم کرد. ثمره این بحث تا آنجاست که مرحوم نایینی حکومتقاعده لاضرر بر عدم الحکم را موجب تاسیس فقه جدید می داند.فقها در مورد این موضوع، اختلاف نظر دارند اما غالب فقها از جمله شیخ انصاری، احمد نراقی، عبدالفتاح مراغه ای، فاضل تونی، شیخمحمدکاظم طباطبایی، ابوالقاسم خویی، آیت الله سیستانی و مکارم شیرازی در چنین مواردی، قایل به امکان اثبات حکم به موجباین قاعده هستند. در مقاله حاضر، نظرات موافقان و مخالفان و استدلال آنان را مورد بررسی قرار می دهیم.

Keywords:

قاعده لاضرر , مستحدثات , فقه اسلامی , عدم الحکم , عدم النفع