اثر افزودنی نیوبیوم بر رفتار مکانیکی و خوردگی داغ پلیت F پایینی دهانه کنورتر مجتمع مس سرچشمه

کنورتر تبدیل مات مس به مس بلیستر محفظه ای است که جهت تبدیل مات مس ( 70-30 % مذاب مس به همراه گوگرد و آهن ) به مس بلیستر ( مذاب مس با خلوص 98 % )، مورد استفاده قرار می گیرد. دهانه کنورتر از چهار قطعه فولاد مقاوم به حرارت ریختگی ( فولاد گرید استاندارد آلمانی 1.4837 با نام استاندارد GX40CrNiSi25-12 ) ساخته شده است که دو قطعه آن تحت عنوان اف ( F) در قسمت بالا و پایین و دو قطعه دیگر تحت عنوان ساید ( Side ) در چپ و راست قرار دارد. قطعه F با پیچ و پرچ به دهانه کنورتور متصل شده و پشت آن نسوز چینی استفاده می شود. در این پژوهش اثر افزودنی نیوبیوم بر ریزساختار، خواص کششی، مقاومت به ضربه و تعداد سیکل کاری قطعه پلیت F پایینی دهانه کنورتر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمون کشش نشان دهنده افت خواص مکانیکی قطعه پلیت F پایینی دهانه کنورتر در عدم حضور عنصر نیوبیوم است. بررسی ساختار قطعات پلیت F پایینی دهانه کنورتر از نتایج متالوگرافی نشان می دهد قطعه پلیت F پایینی دهانه کنورتر در عدم حضور عنصر نیوبیوم دارای حفره های انقباضی بین دندریتی بیشتری است. یکی دیگر از تفاوت های ساختار این دو قطعه آستنیتی، تفاوت در توزیع کاربیدهای مرزدانه ای است. نتایج آزمون میکروسکوپ الکترونی روبشی نشان داد که حضور عنصر نیوبیوم باعث شده تا کاربیدهای مرز دانه ای از پیوستگی کامل برخوردار نباشند. استفاده از پلیت F پایینی دهانه کنورتر در دهانه کنورتور مجتمعمس سرچشمه موجب شد تا در حضور و عدم حضور عنصر نیوبیوم تعداد سیکل کاری پلیت F پایینی دهانه کنورتر به ترتیب 25 و 180 سیکل کاری شود.

Keywords:

مس بلیستر , افزودنی نیوبیوم , تعداد سیکل کاری , خواص مکانیکی