مجرای فهم تکفیری ها: مشابهت های تکفیری ها و خوارج

رفتارشناسی سیاسی تکفیری ها، ذهن پژوهشگران را به سوی شباهت آنان با جریان خوارج در تاریخ صدر اسلام در دوره ی امام علی(ع) و ادامه ی این جریان تا چند قرن بعد، سوق میدهد. موارد بسیار زیادی، شباهت موضع گیریها، رفتارها و استدلال های اندیشه ای را، در ذهن، مفهوم سازی نوخارجی یا خوارج زمان تولید و تداعی میکند. در این نوشتار ضمن طرح دشواره فهم تکفیریها، این ادعا و فرضیه طرح میشود که میتوان آنان را نوخوارج دانست و از عقبه ی شناخت خود در مورد خوارج به عنوان معلومات برای شناخت مجهولات- در اینجا تکفیریها- استفاده کرد و به اندیشه ورزی پرداخت.شواهد و مویدات و گروه شاهد دال بر اثبات این ادعا یا فرضیه ارایه شده است. روش تحقیق در این پژوهش، مقایسه ای است. پیدا کردن مجرای فهمی جدید برای رمزگشایی از رفتارهای شگفتآور تکفیریها و نیز استفاده از قاعده مندیهای رفتاری خوارج با استفاده از پژوهش تاریخی و بهرهگیری از آن قواعد برای رفتارشناسی نوخوارجیون از یافتههای این نوشتار است. در این مقاله بیست و پنج شباهت اعتقادی، شباهت خلقی و شباهت رفتاری بین این دو دسته سنتی و مدرن شناسایی شده است.

Keywords:

خوارج , تکفیری ها , نوخوارجیون , اندیشه سیاسی اسلام