سیویلیکا را در شبکه های اجتماعی دنبال نمایید.

خمیر لاجورد یا آبی مصری بررسی ساختاری و هویت بخشی مجموعه ای از اشیاء منسوب به خمیرلاجورد درموزه ملی ایران

Publish Year: 1395
Type: Journal paper
Language: Persian
View: 550

This Paper With 15 Page And PDF Format Ready To Download

Export:

Link to this Paper:

Document National Code:

JR_JRA-2-2_003

Index date: 5 May 2018

خمیر لاجورد یا آبی مصری بررسی ساختاری و هویت بخشی مجموعه ای از اشیاء منسوب به خمیرلاجورد درموزه ملی ایران abstract

در معرفی آثار موزه ای مجموعه ای از اشیاء با طیف رنگ آبی، با نام سنگ لاجورد، آبی مصری و خمیر لاجورد نام گذاری می شود. با توجه به شکل ظاهری، ساختار و زمینه رنگی در یک مقایسه کلی تاکید می گردد لاجورد سنگی متشکل از چند کانی متفاوت نظیر سودالیت، کلسیت، پیریت و لازوریت است. جزء سنگ های دگرگونی است که دارای سطحی صیقلی و مات بوده و به رن گهای آبی تیره دیده می شود که از آن در ساخت اشیاء کوچک و به عنوان سنگ تزیینی استفاده شده است و بیش از 6000 سال قدمت دارد. آبی مصری به عنوان نخستین رنگدانه مصنوعی دست ساخته بشر بوده که در دو مرحله پخت مجزا ساخته می شود. دارای طیف رنگی از آبی کمرنگ تا آبی فیروز های است و برای اولین بار در مصر و بین النهرین حدود 2500 ق.م ظاهر شده و سپس در سراسر مدیترانه تا 800 میلادی به صورت گسترده استفاده شده است. با تاکید بر تفاوت ساختار و ماهیت این دو ماده، بکار بردن اصطلاح خمیر لاجورد در معرفی آثاری با زمینه رنگی آبی، علمی نبوده و غیر قابل استناد است. ازاین رو پژوهش های علمی و مطالعات آزمایشگاهی در راستای طبقه بندی، شناخت ماهیت و نام گذاری این مجموعه آثار، دارای اهمیت ویژه ای است. در بررسی حاضر مطالعات آزمایشگاهی و بررسی ساختاری تعداد 10 عدد از آثار شاخص موزه ملی ایران مربوط به محوطه های تاریخی حسنلو، زیویه و تخت جمشید از هزاره اول پیش از تاریخ تا دوره هخامنشی انجام پذیرفته است که با عنوان لاجورد و خمیر لاجورد به ثبت رسیدهاند. این مجموعه دربرگیرنده اشیاء کاربردی و تزیینی با تنوع در ابعاد آن ها شامل عودسوز، سر شاهزاده هخامنشی، پلاک، گل میخ و تعداد دیگری از اشیاء است آزمایش های انجام شده با استفاده از روش های دستگاهی میکروسکوپ الکترونی روبشیSEM باسیستم تجزیه EDX و تعیین ترکیب شیمیایی به روش دستگاهی پراش پرتوایکسXRDبوده است. بر اساس نتایج به دست آمده ماهیت تمامی اشیاء مورد مطالعه آبی مصری شناسایی شده و در هیچ کدام از آن ها ترکیبات لاجورد وجود نداشت. حاصل این آزمایش ها دلایلی مستند بر ضرورت بازنگری و تغییرات در برخی عناوین اشیاء لاجورد، حذف اصطلاح خمیر لاجورد و جایگزینی واژه صحیح آبی مصری است

خمیر لاجورد یا آبی مصری بررسی ساختاری و هویت بخشی مجموعه ای از اشیاء منسوب به خمیرلاجورد درموزه ملی ایران Keywords:

خمیر لاجورد یا آبی مصری بررسی ساختاری و هویت بخشی مجموعه ای از اشیاء منسوب به خمیرلاجورد درموزه ملی ایران authors

مارال داداش زاده

کارشناس ارشد حفاظت و مرمت اشیاء تاریخی -فرهنگی، دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، ایران

مهناز عبدالله خان گرجی

استاد مدعو دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، و مسیول بخش حفاظت و مرمت موزه ملی ایران

رضا وحیدزاده

عضو هییت علمی و مدیر گروه مرمت دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، ایران