اصلاح وضعیت کیفی خاک های شور و سدیمی با یک مدل کاربردی

مدیریت استفاده از خاک های شور به صورت بهینه و مطلوب، از اهمیت زیادی در حفاظت از منابع آب و خاک برخوردار است. تجمع نمک های محلول در ناحیه رشد ریشه از بزرگ ترین مشکلات خاک های مناطق خشک و نیمه خشک به شمار می رود. برای غلبه بر این مشکل، آبشویی نمک های محلول ازناحیه توزیع و پراکنش ریشه گیاهان در چنین خاک هایی ضروری است برآورد صحیح مقدار آب مورد نیاز برای اصلاح خاک های شور و شور سدیمی، از مهم ترین چالش ها در برنامه های آبشویی می باشد. هدف از این پژوهش، ارایه مدلی تجربی برای تعیین مقدار آب ابشویی و مقایسه نتایج با برخی مدل های تجربی موجود بود. بدین منظور، آزمایش هایی صحرایی در منطقه میانه واقع در جنوب شرق اذربایجان شرقی در اراضی با مساحت 200 هکتار و کلاس شوری و قلیاییت S2A2 انجام گرفت . آبشویی به روش غرقاب متناوب با استفاده از شش استوانه دو گانه در یک آرایش شکل انجام پذیرفت. در کلیه آزمایش ها، 100 سانتی متر آب در چهار تناوب 25 سانتی متری به کار برده شد. آب مورد نیاز از رودخانه قزل اوزن تامین شد. سه مدل ریاضی به داده های مزرعه ای برازش و بهترین مدل بدست آمد. برای منطقه مورد مطالعه، مدل توانی با ضریب تبیین 0/79 و خطای استاندارد 0/41 به عنوان مدل برتر برگزیده شد نتایج نشان داد که روابط تجربی ارایه شده به وسیله هافمن 1980 و لفلار و شارما 1977 با نتایج حاصل از اجرای آزمون های صحرایی، نسبتا تطابق دارد روابط ارایه شده به وسیه ریو 1957 و پذیرا و کاواچی 1981، در مقایسه با مدل نوین ارایه شده درتخمین مقدار آب آبشویی خاک ها دارای اندکی کم برآوردی بود. روابط ارایه شده به وسیله ورما و گوپتا 1989 و پذیرا و کشاورز 1998، اسدی و همکاران 2013 و دیلمان 1963 نیز در مقایسه با مدل نوین دارای مقداری بیش براوردی می باشند.

Keywords:

میانه , اصلاح خاک , خاک های شور و سدیمی , منحنی های آبشویی