استفاده از
نفت و مشتقات این ماده ارزنده به چند هزار سال قبل باز می گردد، اقوام متمدن دوران باستان، به ویژه سومری ها، آشوری ها و بابلی ها، در حدود چهار هزار و پانصد سال پیش در سرزمین بین النهرین (عراق امروزی) با برخی از مواد نفتی که از دریاچه قیر به دست می آمد، آشنایی داشتند. آنان از خود قیر بعنوان ماده غیرقابل نفوذ برای عایقکاری استفاده میکردند. بیشتر دانشمندان منشا تشکیل
نفت را گیاهان و موجودات آلی موجود در اقیانوس های اولیه می دانند. باقیمانده جانوران و گیاهانی که میلیون ها سال قبل (قبل از دایناسورها) در محیط دریا (آب) زندگی می کرده اند، طی میلیون ها سال توسط لایه های گل و رسوبات مدفون شده اند و تحت فشار و دمای بالا، نبود اکسیژن و مدت زمان طولانی تبدیل به
نفت گردیده و در صورت وجود این شرایط همراه با سنگ مخزن مناسب،
نفت به مقدار زیاد در حوضچه نفتی جمع می گردد.نفت به عنوان یک عامل ارزنده و کلیدی در اقتصاد ایران نقش بسزایی داشته است، به علت ماهیت شبه عمومی
نفت در ایران و درآمدهای قابل توجه آن، فلسفه اقتصادی قراردادهای نفتی از جایگاه و اهمیت تاثیرگذاری در اقتصاد ایران در گذشته و حال برخوردار است. بررسی روند تاریخی فلسفه اقتصادی قراردادها و شرایط حوزه
نفت جهت گیری و عمق تفکر و تعمق و حتی ارزهای ایرانی در سیاستگذاری های اقتصادی تبیین می نمایند. از این رو برخی رویدادهای مهم تاریخ اقتصادی ایران از بعد داخلی مورد شناسایی قرار می گیرد.