ریشه یابی معانی نمادین نقوش قالی ذهنی باف بختیاری با تاکید بر معتقدات بومی این قوم

قالی از مهمترین دست بافته های عشایر بختیاری محسوب می شود که نقوش به کار رفته در آن به صورت کاملا ذهنی و بدور از هر گونه واقع بافنده عناصر طبیعت را از صافی ذهن خود عبور داده و پس از امتزاج با معتقدات و باورهای خود به صورت هندسی و کاملا ذهنی به نقش آفرینی می پردازد، نقوشی به ظاهر ساده و برگرفته از گونه ای دانش عامیانه و غریزی که در پس خود دارای معنا و مفهومی بسیار گسترده است که نشان از حیات این قوم دارد. علی رغم اهمیت بسیار زیاد معنای این نقوش تاکنون مطالعات بسیار اندکی در رابطه با آن صورت گرفته و بی توجهی به آن سبب شده که نه تنها معنای برخی نقوش به فراموشی سپرده شود بلکه بافنده امروزی نیز تنها به کپیه برداری از نقوش مادر خود می پردازد و نتیجه کار کپی ناقص از اصل نقوش است. لذا ضرورت دارد با نگاهی جامع تر به چرایی استفاده از این نقوش که ریشه در اسطوره ها، باور به نیروهای پنهانی طبیعت و مبانی عقیدتی - دینی این قوم دارد پرداخته شود. روند این پژوهش که در آن به بررسی هفت نقش پر تکرار قالی ذهنی باف پرداخته می شود به صورت مطالعه تحلیلی توصیفی و گردآوری اطلاعات به صورت مصاحبه میدانی با بافندگان محلی صورت پذیرفت و نتایج حاصله با برخی منابع تاریخی ( باستانی، اسلامی و نماد شناسی ) که به صورت کتابخانه ای موردمطالعه قرار گرفت تطبیق داده شده است.

Keywords:

باور , اساطیر , ایران باستان , بختیاری , نماد