تبیین تحولات ساختار جمعیتی در آمایش سرزمین استان مرکزی طی سال های1365-1395

بررسی تحولات جمعیتی مربوط به یک شهر، میتواند مارا در شناخت روند تغییرات شاخصه های جمعیتی رهنمون گردد و نیز راه را برای برنامهریزی سالهای آتی هموار سازد. یکی از بنیاد ترین اصول برنامه ریزی و مدیریت شهری توجه به تغییر و تحولات جمعیتی و شناخت کافی از ساختار جمعیتی آن میباشد. شهرها با توجه به ویژگیهای جغرافیایی خود دارای تفاوتهایی از نظر توزیع جمعیت هستند. بررسی تحولات جمعیتی شهرهای استان مرکزی نشان میدهد که حرکت جمعیت به سوی مراکزی است که به دلیل تمرکز فعالیتها، سرمایه و خدمات، از جمعیت بیشتری برخوردار هستند. این مساله موجب برهم خوردن تعادل فضایی جمعیت در نظام شهری این استان شده است. بر این اساس پژوهش حاضر به بررسی وضعیت نظام شهری و روند تحولات جمعیتی در استان مرکزی پرداخته است.این مقاله با هدف شناسایی مهمترین شاخصه های جمعیتی آن از روش توصیفی- تحلیلی بهره گرفته و در تحلیل یافتهها، از نرم افزارها EXCEL وGIS به منظور ارایه نتایج و دستیابی به اهداف تحقیق استفاده شده است. جمع آوری داده ها از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و آماری استفاده شده است. در این راستا توزیع فضایی جمعیت و نظام سلسه مراتبی شهرستانهای استان مرکزی، در سرشماری های 1395-65 با میزان نرخ رشد استانی 0 93، نشان داده خواهد شد و تغییرات آن مشخص میشود. این رو این مقاله در نظر دارد تا با استفاده از روشهای تحلیل جمعیت به بررسی روند تحولات جمعیتی استان مرکزی پرداخته و اثرات آن را بر توسعه و آمایش استان مورد بررسی قرار دهد. نتایج این پژوهش نشان میدهد که روندتحولات جمعیت شهری در استان مرکزی به تنهایی ناشی از افزایش طبیعی آن نیست بلکه عوامل اقتصادی، سیاسی واجتماعی بر رشد شتابان جمعیت و تحولات آن در طی سه دههی مذکور تاثیرگذار بوده است.

Keywords:

تحولات جمعیتی , آمایش سرزمین , ساختار جمعیتی , استان مرکزی