بررسی لزوم احراز استناد پذیری سرایت در جنایات ناشی از شبهه سرایت

استناد پذیری همواره یکی از ارکان گریز ناپذیر در انتساب نتایج ناشی از جرم به متهم است. در فرآیند رسیدگی های قضایی، پس از کشف جرم و احراز اینکه پدیده مجرمانه واقع شده در خارج، توسط متهم انجام گرفته است، نوبت به احراز این مهم می رسد که نتایج حاصل، منبعث از رفتار مجرمانه ارتکابی از سوی متهم بوده است یا خیر. نظر به این که در جنایات ناشی از سرایت، معمولا بین جنایت اولیه و تشدید آن به معنای عام کلمه یا حدوث جنایت دوم، فاصله زمانی قابل ملاحظه ای واقع می شود همواره نوعی تردید در این که آیا اساسا0 عاملی غیر مرتبط با رفتار مجرمانه متهم و جنایت اولیه، موجبات تسری جنایت اول را باعث شده است یا خیر، وجود دارد علاوه بر آن که لازم است قبل از احراز وجود یا عدم چنین عواملی، احراز گردد که آیا اساسا0 سرایتی در کار هست یا خیر ، چرا که ممکن است در واقع سرایتی در کار نباشد و جنایات به ظاهر تسری یافته، منبعث از رفتاری غیر از رفتار مجرمانه جانی یا عاملی کاملا بی ارتباط با جنایت اولیه، باشد. روش تحقیق در این مقاله به صورت کتابخانه ای و از رهگذر مطالعه دکترین حقوقی و فقهی و تجریه و تحلیل مواد قانونی مرتبط می باشد. از رهگذر بررسی آراء و نظرات فقهی و حقوقی و تجزیه و تحلیل مواد قانونی، بعد از احراز این که تشدید جنایت اولیه یا حدوث جنایت دوم مبتنی بر سرایت است با احراز سه شرط، می توان جنایت ناشی از سرایت را به متهم پرونده منتسب نمود. این شرایط عبارتند از: فقدان رفتار مجرمانه ای غیر از رفتار مجرمانه جانی در حدوث جنایت اولیه، وجود رابطه علی و معلولی بین جنایت تشدید شده یا دوم و جنایت اول به نحو علیت منحصره و تقدم حدوثی جنایت اول بر جنایت دوم. بنا بر آنچه گفته شد حساسیت و لزوم دقت در رسیدگی به پرونده های قضایی با موضوع جنایت ناشی از سرایت روشن می گردد. صدور دستورات لازم جهت احراز شرایط سه گانه، و رصد کردن کلیه عوامل و رفتارهای احتمالی دخیل در سرایت از رهگذر این دستورات و نظارت دقیق در اجرای کامل آن ها به هنگام تعقیب و تحقیقات مقدماتی از سوی بازپرس، گره از این مهم که آیا جنایت ناشی از سرایت یا تشدید جنایت اولیه، قابل انتساب به متهم است یا خیر می گشاید. از رهگذر تحقیقات لازم درپرونده های جنایات ناشی از شبه هسرایت، ممکن است نهایتا0 یکی از این سه نتیجه عاید گردد: اساسا0 سرایت منتفی باشد یا این که تنها یکی از جانی یا عامل انسانی و انسان موجد سبب سرایت واجد مسیولیت کیفری و ضامن باشند و یا این که هر دو در قالب مشارکت در ارتکاب جنایت مسیول قلمداد گردند.

Keywords:

جنایت , سرایت , استناد پذیری , جنایت ناشی از سرایت