طرح مرمت شهری و ساماندهی محله موسوی شهر مراغه

شهر قدیم مراغه براساس تاریخ نوشته های برجای مانده و توصیفات سیاحان ساختاری همچون سایر شهرهای تاریخی کشور دارد. محله موسوی یکی از محلات قدیمی شهر در مرکز بافت تاریخی دارای میراث ملموس و ناملموس بیشماری میباشد. محله با داشتن ارزشهای والای کالبدی، عملکردی، اقتصادی و فرهنگی، به دلیل فرسودگی واحدهای مسکونی، ضعف زیرساختها، مشکلات زیست محیطی، مشکلات معیشتی مردم، انفعال مدیریتهای شهری و متخصصین، مرمت-های شتابزده مسیر رکود و عقب ماندگی را طی میکند. بنابراین باززنده سازی و احیاء محله موسوی به عنوان جزیی از هویت شهر در این برهه تاریخی ایجاب میکند(ضرورت مییابد). امروزه کمتر پژوهشی را میتوان یافت که مرمت شهری و ساماندهی محله موسوی شهر مراغه را مورد واکاوی قرار داده باشد. این مقاله برای نخستین بار به باززنده سازی محله موسوی با بررسی مقوله های کالبدی- فضایی- عملکردی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی- تاریخی، مدیریتی- اجرایی، زیست محیطی و ترافیکی پرداخته است. روش انتخابی این تحقیق، توصیفی- تحلیلی که براساس مطالعات کتابخانهای، میدانی و ترسیمی، موارد گوناگون حوزه مورد مطالعه را بررسی و ترسیم گشته است. این نوشتار سعی برآن دارد تا با بررسی پتانسیلها و ظرفیت های تاریخی و موجود در محله موسوی را آشکار ساخته و با الگو قراردادن تجارب بین المللی و ملی سیاستی متناسب با شرایط محله و برنامه ای جامع و راهبردی ارایه نماید. بر اساس یافته های بهدست آمده از این جستار مشخص گردید. از عوامل اصلی شکست طرحهای مرمتی در محله عدم مشارکت ساکنین، عدم توجه به کاربری-های مورد نیاز محله و عدم هماهنگی ارگانهای مسیول بوده است. در تحقیق حاضر در طرح ساماندهی محله به مولفه-هایی چون باز آفرینی کارکردی، انطباق مکان و زمان در تعیین عملکرد جدید، تقویت هویت اجتماعی، تقویت حریم بناهای تاریخی، ارتقای سیستم زیست محیطی و آموزشی و ایجاد یک مدیریت یکپارچه بافت تاریخی، در راستای حفاظت هدفمند و توسعه پایدار و تاملی سازگار بین بافت قدیم و جدید ایجاد گردد. ارایه ضوابط و اصول مرمت شهری و طراحی میان افزا برگرفته از هویت بومی معماری و شهرسازی منطقه، مهمترین گامی است که امروز باید در برنامههای مدیریتی و حفاظتی این بافتها گنجانده شود.

Keywords:

توسعه پایدار , احیاء محله موسوی , مرمت شهری , بافت تاریخی , شهر مراغه